Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TRZYZNACZENIAPOJĘCIAfiŻYWECIAŁO”
81
Całatrudnośćpoleganatym,byzrozumieć,ojakidokładniewymiartuchodzi.
OtóżoileMerleau-Pontystarałsięutorowaćtoprzejścieodżywegociałaontycznegodo
ontologicznejżywejcielesności,odciaławłasnegodocielesnościświata,otylepodjęcie
tejkwestiiwymagaponownegoskonfrontowaniasięzowąenigmatycznążywąciele-
snością,którazdajesiębyć[określana]przezMerleau-Ponty’egomianembytu.Właśnie
zaMerleau-Pontymuznajemyzadostateczniejużuzasadnionąnieodzownośćwidzenia
wcielewłasnymontologicznegoświadka,domagającegosięprzekroczeniawłasnego
wymiaruwstronęwymiarugłębszegoi,bytakrzec,fundującegowstosunkudotego
pierwszego.Problememjestraczejkwestiamodalnościtegoprzekroczenia,czytego
przejścianastronężywejcielesności(ontologicznej).Czysposób,wjakiMerleau-Ponty
przechodziodmojegożywegociaładofiżywejcielesnościświata”,jestsatysfakcjonują-
cy?Czydziękitemumożnasięzadowolićjednoznacznympojęciemżywejcielesności,
któraobejmowałaby,jakoswojemodusy,zarównopojawiającesiębyty,jakipodmiot,
któremusięonejawią?Czyzanurzając,bytakrzec,mojeżyweciałowogólnejżywej
cielesności,Merleau-Pontyniehołdujeperspektywie,którąchciałporzucićiczynie
dajetymsamymdowodupewnejnaiwności?Postaramysięwykazać,żeprzekraczanie
ontycznegożywegociaławstronęjegofipodstawy”niemożesiędokonywaćwspo-
sóbtakprostyiniejakobezpośredniorazże,wkonsekwencji,owoprzekraczaniemusi
wrzeczywistościpostępowaćwdwóchróżnych,choćkorelatywnychkierunkach.Dla-
tegowłaśniebędzietrzebaodróżnićtrzyznaczeniażywejcielesności.
Punktemwyjściajestnaturalnieparagraf36HusserlowskichIdei…Księgidrugiej,
którydotyczykonstytuowaniasięciaławłasnegowdotyku,jakofinosicielazlokalizo-
wanychwrażeń”.Mojeciało,podobniejakinneprzedmiotypojawiającesięwświecie,
charakteryzujesiętym,żemogęje,przynajmniejczęściowo,widziećidotykać.Istnieje
jednakzasadniczaróżnicapomiędzyprzejawamiwzrokowymiaprzejawamidotyko-
wymi–iwłaśnietaróżnicaumożliwiakonkluzję,żeciałowłasne(Leib)możezostać
ukonstytuowanejedyniedotykowo.Dotykającmojejlewejręki,posiadamzjawiska
dotykowe,któreprezentująsięjakocechyrzeczyfilewaręka”:miękka,gładka,ciepła
itp.Ale,dodajeHusserl
badającdotykiemlewąrękę,znajdujęiwniejseriewrażeńdotykowych.Zostająonewniej
fizlokalizowane”,niesąjednakwrażeniamikonstytuującymiwłasności(takiejakszorstkość
igładkośćręki,tejfzycznejrzeczy).Jeżelimówięofzycznejrzeczyfilewaręka”,toabstrahuję
odtychwrażeń(ś).Jeżelijedotegowłączam,toowarzeczfzycznaniewzbogacasię,lecz
stajesięmoimciałem(eswirdLeib),doznajewrażeń,czuje
1
.
1
E.Husserl,Ideeczystejfenomenologiiifenomenologicznejfilozofii.Księgadruga;Badania
fenomenologicznedotyczącekonstytucji,tłum.D.Gierulanka,PWN,Warszawa1974,s.204–205.
