Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
MarianGorynia
NE,wtymoekonomiiumiaru,wartozarównoskorzystaćzkrytykikonstrukturów-
nowagiekonomicznej,jakidocenićalternatywneideedążącedouniwersalnegoopisu
iwyjaśnieniaprocesówgospodarczych.WedługKeena[2017,s.63]Hpodstawowym
neoklasycznymobrazemgospodarkirynkowejjestwiecznarównowaga(ś).Jednak
istniejąpewnewarunkikonieczne,bytenstanrównowagizaistniał,azaawansowane
badaniaekonomicznepokazały,żeżadenznichniejestspełniony”.
ZaBanaszykiemiin.[2021]możnateżprzytoczyćkilkapostulatówzmian
wposługiwaniusięideąrównowagiwbadaniachekonomicznych.Chodzioto,
abywwymiarzeontologicznymdostrzecalternatywnepoglądy,wywodzącesię
przedewszystkimzkoncepcjipostkeynesowskichipostmarksowskich,artykułowa-
nychwramachnurtuekonomiiheterodoksyjnej.Zauważenieichimplikujeloko-
waniewcentrumuwagicyrkulacjęprodukcjiikonsumpcjiorazmechanizmy
reprodukcjiekonomicznej.Zasadnośćisensownośćuwzględnieniaalternatywnych
punktówwidzenianaekonomięjestzwiązanazfaktem,żezwracająoneuwagę
natakieproblemywspółczesnościjaknadmiernerozwarstwieniedochodowo-
-majątkoweikonsumpcjonizm,któreniesąszczególnieeksponowanewkoncepcji
gospodarkiosadzonejnabazierównowagi.Istniejezatempewneprawdopodo-
bieństwo,żewłaśnienapodstawieotwartejkonfrontacjiżnychpoglądówmoże
sięzrodzićbardziejsatysfakcjonującaczypoprostulepszawsensiepoznawczym
teoriaekonomii.
WwymiarzeepistemologicznymoczekiwanazmianasposobuuprawianiaNE
zalecaodmiennewstosunkudoekonomiigłównegonurtupostrzeganieprocesów
gospodarczych.Wskazanejest,bywdużowiększymstopniuuwzględniaćaspektykul-
turoweprocesówgospodarczych.Idearównowagigospodarczejwteoriinadajesię
dowszelkiegorodzajuanalizzwykorzystaniempodejściailościowego,leczwdobie
informatycznegowspomaganiasymulacjigospodarczychopiszjawiskzapomocą
liczbjestujęciemużytecznymtylkowograniczonymzakresie,niepozwalabowiem
nawłączeniedorozważańwsatysfakcjonującymzakresiezmiennychopisujących
dynamikęspołeczną,czyliwłaśniekulturę.Jeślizaśchodziometodologicznypunkt
widzenia,celowebyłobyrozważenieporzuceniazałożeniaopriorytecieposzukiwania
związkówprzyczynowo-skutkowychprowadzącychdoutrzymaniarównowagialbo
odpowiedzialnychzawytrącaniezniejgospodarki.Następstwemuznaniaznaczenia
komponentukulturowegobyłabypropozycjaszerszegostosowaniametodyinterpre-
tacjihumanistycznej,która,przyjmującracjonalnośćpodmiotudziałającego,skupia
uwagęnaposzukiwaniumotywówpodjęciategodziałania.
Opróczpodniesionychwątpliwościdefinicyjnychwydajesię,żezpunktuwidze-
niaprzejrzystościdalejprowadzonychrozważańwskazanejestrównieżzdefiniowanie
samegopojęciaumiaru,któremacharakterkluczowy.Wtymcelumożnaprzytoczyć
fragmentzawartywopracowaniuGoryni[2022a]2:
Wwymiarzecywilizacjiispołecznościświataumiaridącywparzezracjonalnościąglobalną
(defactobędącyjejsynonimem)oznaczatakiefunkcjonowanieludzkości,którewkon-
tekścieograniczeńeksploatacjiśrodowiskaumożliwijejprzetrwaniewdługimterminie.
2PorównajteżzGorynia[2022b].