Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
Podrugie,trudnościzwiązanezodbudowąiekonomicznąmodernizacjąbyły
dodatkowymczynnikiemwpływającymnakierunekrozwojugospodarkiświata.
Ponadtoodrzuceniew1947r.przezkrajesocjalistyczneplanuMarshallastałosię
symbolicznympoczątkiem„zimnejwojny”międzyWschodemiZachodem.
Szczytowyokres„zimnejwojny”wymagał,wedługnas,odrębnegopotrak-
towania.Dlategoteżwrozdziale8(1947-1956)prezentujemyprzyczynyoraz
pierwszeskutki„rozejściasię”drógrozwojuWschoduiZachodu.Omawiamyteż
sytuacjęekonomiczno-politycznąpozostałychregionówświata,wsprawyktórych
-wmniejszymlubwiększymstopniu-angażowałysiędwasupermocarstwa:
StanyZjednoczoneiZwiązekRadziecki.
Wyznaczeniewdrugiejpołowielat50.iwlatach60.wspólnychramcza-
sowychdlacałegoświatazpunktuwidzeniagospodarkiświatowejbyłoskom-
plikowanymzadaniem.Zachódprzeżywałczasprosperitytrwającydopoczątku
lat70.Lata60.nazywasięczęsto„złotymokresem”wgospodarceZachodu,
alata50.„srebrnymokresem”
4
.Odmiennasytuacjapanowaławpozostałych
regionach:wblokusocjalistycznym,wbudzącejsięAfryce,wprzeżywających
permanentnąrewolucjęChinach.Datygranicznerozdziału9(1956-1970)wyzna-
czająwydarzeniapolityczne.Przełomroku1956zpewnościąjestnajbliższyczy-
telnikowipolskiemu,alebyłprzyjętyznadziejątakżeprzezkrajezza„żelaznej
kurtyny”.NasłynnymXXzjeździeKomunistycznejPartiiZwiązkuRadzieckiego
jejIsekretarzNikitaChruszczowpotępił„nadużycia”stalinizmuiodrzuciłtezę
onieuchronnościtrzeciejwojnyświatowej.Obiecałteżkrajomsatelickimwiększe
swobodywrealizacjiichdrogidosocjalizmu.PoprawastosunkówmiędzyZwiąz-
kiemRadzieckimiStanamiZjednoczonymizakończyłaszczytowyokres„zimnej
wojny”
5
.KoniecokresuwyznaczająosiągnięciawpodbojuKosmosu.Rywalizację
natympoluMoskwapodjęław1957r.,kiedytowystrzelonopierwszegosztucz-
negosatelitęZiemi(byłtostatekbezzałogowy),awkrótcepotemstatekzpsem
oimieniuŁajkanapokładzie.JednaknaKsiężycupierwsiwylądowaliAmery-
kanie:NeilArmstrongiEdwinAldrin(1969r.);„wielkikrokludzkości”obser-
wowanopraktycznienacałymświecie.PodobniebyłozmisjąstatkuApollo13
w1970r.,kiedytomieszkańcyZiemiporazpierwszymogli„nażywo”oglądać
swojąplanetęzoddalenia.
Rozdział10(1970-1989)dotyczyokresuostatnichdwudziestulatpolitycz-
negoigospodarczegopodziałuświataorazpowstanianowegopodziałuświatana
4Autorzyzachodniczęstorozszerzają„złotyokres”naczasodwprowadzeniaplanuMarshalla
(1948r.)dokryzysunaftowego(1973r.).
5
Chruszczowgłosił,żejedyna„słuszna”drogarozwojugospodarczegojestwytyczonaprzez
myślleninowską.Wpołowielat50.niebyłowięcmowyotrwałymzbliżeniublokusocjalistycznego
iświatazachodniego.SpołeczneniepokojewPolsceinaWęgrzechw1956r.wyraźniewskazywały
nakryzysgospodarkisocjalistycznej.Wydarzeniempolitycznym1956r.byłkryzyssueski,wktóry
zaangażowanibylinietylkolokalnirywale:EgiptiIzrael,lecztakżepośredniomocarstwaatomowe:
StanyZjednoczone,ZwiązekRadziecki,WielkaBrytaniaiFrancja.
