Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Tradycyjneinowefunkcjeziemirolniczej(wielofunkcyjnośćrolnictwa)
Wartozwrócićuwagę,żetoG.StiglernadałnazwęnteorematCoase3a”twier-
dzeniu,wedługktóregojeślikosztytransakcyjnesązerowe,tozewnętrznekorzyści
istratyniestwarzajążadnegorodzajunzawodnościrynku”;podmiotyekonomiczne,
naktóreoddziałująkorzyściistratyzewnętrzne,zawszezbliżająsiędosiebie,abyze
sobąnegocjować.JednakjakpodkreślaM.Blaug:nNiestety,kosztytransakcyjnesą
zawszedodatnie[niemożnasobiewyobrazićtransakcjigospodarczychbezkosztów
transakcyjnych]iwtymznaczeniu»teorematCoase3a«jestjeszczejednymteore-
matemniemożności”47.
Jakpodkreślasięwliteraturzeprzedmiotu:nIstotneznaczeniedlazapoczątko-
waniateoriiekologicznieuwarunkowanegowzrostugospodarczegomiałypraceAy-
resa,Kneese3aiKrutilliopartenaprawiezachowaniamasyienergii(massbalance
approach)czywykorzystanieprawaentropiiwanalizieprocesurozwojugospodar-
czego(Georgescu-Roegen,Bulding).
Takżewekonomiikeynesistowskiejzostałpodjętyproblemekologicznychba-
rierwzrostugospodarczego48.
Wekonomiineoklasycznejwyróżnićmożnatrzypodstawowepłaszczyznyana-
lizyekologicznychuwarunkowańwzrostugospodarczego;sąto:
•
Neoklasycznateoriaefektówzewnętrznychizwiązanazniąanalizaróżnych
formniedoskonałościrynku−marketfailures(odczuwalnyjestspadeksumy
potencjalnegodobrobytuspołecznego,mamiejscebrakoptymalnościPareto
gospodarkikapitalistycznej).Zwolennicytejteoriipreferująekonomiczno-ryn-
kowemetodyinternalizacjiefektówzewnętrznych.Jesttopołączonezpróbami
dowodzeniaozasadniczoniższychkosztachogólnospołecznychpośrednich(po-
datki,rynekemisjizanieczyszczeń)metodregulacjiśrodowiskowej.
•
Neoklasycznateoriaoptymalnegowykorzystaniazasobównaturalnych
(kryte-
riumsprawiedliwościmiędzygeneracyjnejRawsa,zasadaHotellingaitzw.roy-
alty,Nordhausitzw.technologiacienia)−back–stoptechnology.
•
Neoklasycznateoriaekologicznieuwarunkowanegowzrostugospodarczego
(wymieniasięmodelenp.Smitha,Asako,KogikuiD3Arge3a,Gruverazlat70.
i80.XXw.;powstałyonejakorozszerzenietradycyjnejteoriiwzrostuekonomii
neoklasycznejposzukującejzrównoważonejistabilnejścieżkiwzrostugospo-
darczegozuwzględnieniemelementuśrodowiskowego49.
Istotarozwojuzrównoważonego
NależywskazaćzaS.KozłowskimDeklaracjęKonferencjiNarodówZjednoczonych
ŚrodowiskoCzłowieka(1972r.),naktórejpodjętopierwszepróbyzdefiniowania
pojęciarozwojuzrównoważonego50.Bardzoważnyjestraportpn.Naszawspólna
47Tamże,s.619-620;Z.Wiszniewski:Mikroekonomiawspółczesna.Syntetyczneujęcie.
Wyd.CEiRB.Warszawa1994,s.233.
48B.Fiedor:Ekologiczneuwarunkowania…,s.74.
49B.Fiedor:Ekologiczneuwarunkowania…
50Szerzej:S.Kozłowski:Wdrodzedoekorozwoju.Wyd.PWN.Warszawa1997.
29
