Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WitoldP.Glinkowski
18
Abstract:Teutterance“religiousthinking”seemstobediscrepant.
Terearemanyreasonstodemanddistancebetweenreligioussphere
andthinking,especiallyphilosophicalthinking.“Religiousthinking”
seemtobedeprivedofwhatismostessentialforphilosophy:autono-
my,clarityandcriticism.However,thehistoryofphilosophyabounds
withexamplesof“religiousthinking”.Someofthemcanalsobefound
inthecontemporarythought.OnecandoasHeideggerandcallthem
“ontotheology”.Althoughitispossibletojustifythatkindofthinking,
whichwhilereferringtoreligiousinspirations,retainsclarity,indepen-
denceandcriticism.Itisnot“dogmatic”thinking,sincenotdogmas,but
theassumptionoftheuniquenessofhumanexistenceititsroots.Tis
uniquenesscanbefoundininterpersonalrelations,whichisfoundedon
mutualboundbetweenmanandtheAbsolutepartnerintherelation.
Creatinghis“philosophyofdrama”,whichisundoubtedlybuiltonthe
groundsofcontemporaryphilosophyofdialogue,J.Tischnerthinks
aboutmaninlikemanner.
Keywords:Tischner,religiousthinking,philosophyofdialogue,philosophy
ofdrama.
Ethosmyślenia
Jakakolwiekpróbapodjęciatytułowegoproblemuwymagapoprzedzenia
jejuwagąformalną.Wymuszatoniejednoznacznośćsłównreligia”inBóg”,
doktóregoimpliciteodsyłarównieżwieloplanowośćichużycia,której
konsekwencjąjestpojawianiesiękilkuodrębnychpólsemantycznych.Ta
niejednoznacznośćwynikaprzynajmniejzdwóchpowodów.Pojmowanie
religiiróżnicujesięstosowniedostatusuontycznegoprzyznawanegoBogu.
Ponadto,źródłemróżnicjestsamakoncepcjaBoga,obejmującaważneorze
-
czenia,np.natematJegoistoty,stosunkudobytówczyudziałuwichkreacji.
Najważniejszawydajesięjednakpierwszadystynkcja,związanazkwestią
realnościBoga,jakożeprzesądzaonaowydolnościtegopojęciawdyskursie
filozoficznym.
Abstrahującodwielorakichzróżnicowańreligii,możnapokusićsię
owskazanietrwałychwyznacznikówrzeczywistościreligijnej,októrej
sięmyśli,alektórejprzedewszystkimsiędoświadcza.WedleXX-wiecz-
negofilozofareligiisąnimi:ideał,brakorazzbawiciel(Smith,1971,
s.178-188;Tarnowski,2016,s.34-37).Ajeśliprzyjmiemy,żeBógmoże
pojawiaćsięwobuplanach:religijnymifilozoficznym-itozarazem
wdwunrolach”:jakoproblemijakozałożenie-todystansmiędzy
myśleniemfilozoficznymireligijnymniemusibyćuznawanyzakar-
