Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wstęp
ichuczuciaiutrwalaprawdziweżycienarodu
17
.Pracazawieratakżezarysgra-
matykiorazkrótkąhistorięliteraturyjęzykapaszto.
Zbiórpieśnipasztuńskichukazałsiętakżewprzekładzienajęzykrosyjski.
Tradycjeliteraturyniepisanej(ustnej)byłyprzedmiotembadańGeorgijaFie-
dorowiczaGirsa,którywpracypt.IstoriczeskijepiesniPusztunow(Moskwa
1984)zebrałpieśnipasztuńskie,opowiadająceowalkachzawiaręiwolność,
główniewokresiewojenangielsko-afgańskich.
TakżePataChazana(UkrytySkarb),najstarszyzbiórpoezjipasztuńskiej,
przechowałideeiwartościwyznaczającemiaryświataPasztunów.Poraz
pierwszyzbiórtenopublikowanyzostałw1944r.iwzbudziłwieledyskusjinad
autentycznościąniektórychzebranychwnimwierszy.Zawierautworywjęzyku
pasztodatowanejużnaVII,VIII,IXw.,czegoniepotwierdzajążadneinne
źródła.PoczątkiliteraturywjęzykupasztodatowanesąnawiekXV.Biografie
poetówiichwierszezebrałMohammadHotak,którywciąguwielulatzapisy-
wałzachowanewpamięciPasztunówutworyiinformacjeoautorach.Jakpo-
dajesamautor,dziełotorozpocząłw1142r.hidżry.W1945r.zbiórukazałsię
wtłumaczeniunajęzykdari.
Cennymateriałdobadańnadaksjologicznymiaspektamitradycjiafgań-
skiejstanowiłapoezjaXVII-wiecznegopoety-wojownika,piewcyideałów
pasztuńskich_ChuszhalChanChattaka.Jegowiersze,śpiewaneirecytowane
przezbardów,przetrwaływustnejtradycji.Doczekałysiętakżewieluwydań
iprzekładów(CuthbertEdwardBiddulph,D.Mackenzi,GeorgMorgenstier-
ne,M.Jeremina,A.Gierasimowa,Girsiinni).
Wprzeciwieństwiedopaszto,językperskiposiadaznaczniebogatszą
istarszątradycjęliteracką.Najpełniejwyrażałsięwpoezji,szczególniewpo-
ezjisufickiej,któranatychterenachrozwijałasięszczególnieintensywnie.
Poezjaprzechowywanabyławustnychprzekazachnietylkowśródludziwy-
kształconych,lecziwśródnajszerszychkręgówafgańskiejspołeczności.Mię-
dzyinnymitądrogą_poprzezpoezję_sufizmdocierałdonajodleglejszych
zakątkówAfganistanu,kształtującpostawyiwartościludzizamieszkujących
niedostępnedolinyiodległegórskiewioski.
Sufizmjakowielopostaciowynurtdoczekałsiębardzolicznychpracpo-
święconychróżnymjegoaspektom.Odponaddwóchwiekówworientalistyce
europejskiej,aniecopóźniejwamerykańskiej,kanadyjskiejijapońskiejpro-
wadzonesąbadanianadtymnurtem.Spośródszerokiegogronauczonychnaj-
17
J.Darmesteter,AfghanLifeinAfghanSongs,hContemporaryReviewD,London,October
1887,s.454.
