Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WanalizieQuidamastaramsięwykazać,żefundamentalną
kwestią,poruszanąwutworze,jestzwiązekchrześcijaństwa
zdziedzictwemstarożytnychGreków,któryzadecydowałolo-
sachreligiichrześcijańskiejwkolejnychwiekach.
Rozdziałczwartydotyczyproblematykipamięcikulturowej
wdwóchutworach:EpimenidesieorazKleopatrzeiCezarze.
Norwidwykorzystałwtychdziełachwąteknarodzinpamię-
ciwstarożytnejGrecjiiukazał,jaksądzę,dalekoposunięte
konsekwencjemanipulowaniajejniezwykłymimożliwościami.
Epimenidesdotyczyrolipamięciwgreckiejspołecznościprzed-
chrześcijańskiej,którapozbawionateleologicznejpewności
oistnieniuhistoriizbawienia,musiaławrozwiązywaniukon-
fliktówisytuacjikryzysowychpolegaćnadoświadczeniach,
zaczerpniętychzwłasnejprzeszłości.KleopatraiCezardotyczy
schyłkuepokihellenistycznejwEgipcie,sprzedjegopełnego
podbojuprzezRzymian.Wydarzeniawtragediinieustannie
oscylująwokółproblematykipamięci.WtensposóbNorwid
ukazałdestrukcyjnąsiłętkwiącąwpamięcirozumianejjako
narzędziespołecznejmanipulacji.Pamięćodegrałatakżerolę
wodmiennym,niżdotejpory,ukazaniuzjawiskatragizmu,
któryzplanuwydarzeńbezpośrednioprzeżywanychprzezbo-
haterówzostałprzeniesionywsferęichimaginacji.Prezenta-
cjakonfliktutragicznegoKleopatry,Cezara,AntoniuszaiHera
stałasięwtensposóbteatrempamięci,odgrywanymprzedin-
nymipostaciamizdramatuijednocześnieprzedczytelnikiem.
TematempiątegorozdziałujestobrazSpartyiAtenwTyrte-
ju.Wcentrummojegozainteresowaniaznalazłysiędziejegrec-
kiejpaidei,postrzeganeprzezpryzmatdrugiejwojnymeseń-
skiejiroli,którąwlosachGrecjiodegrałTyrtajos.Norwiddo-
konałdalekoposuniętychreinterpretacjiwobrębietejhistorii,
usuwającTyrtejanamarginesswegoutworu,byprecyzyjnie
nakreślićwizerunekdwóchprzeciwstawnychmodelipaństwa
naprzykładzieAteniSparty.Wtensposóbpoetapodsumował
25
