Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
eventhebodycanallbetreatedasexpressiveformsrepresenting
acommonsignificance:culturebecomesthemediumthroughwhich
everyformofhumanactivitymaybeexamined34.
Winckelmannuważał,żerozwójsztukinieodwracalniewiąże
sięzhistoriąnarodu,ztegoteżwzględumożnatwierdzić,że
sztukaprzeżywaswojenarodziny,rozkwitiupadek,wszyst-
kotodziejesiębowiemzcałymnarodemizesztukąrówno-
cześnie.Abymożliwybyłrozwójnarodu,którywrazzsobą
przynosiwkonsekwencjitakżerozwójsztuki,musząpojawić
siękorzystne,zewnętrzneczynniki.Zanajważniejszyznich
słynnyarcheologuznałprzedewszystkimpolitycznąwolność.
Wtensposóbprawidłowarelacjapomiędzyindywidualnąwol-
nościąitożsamościąnarodowąstałasięfundamentem,bez
któregoniemożliwebyłobyzaistnienieosiągnięćgreckiejcy-
wilizacji.
Powiązanieestetykizhistoriąprzyczyniłosiędoodkrycia
greckiegopotencjału,przydatnegowdefiniowaniuzjawisk
współczesnych.Skorobowiemgreckasztukaniemogłaprze-
trwaćupadkuhelleńskiejwolności,rozpatrywaćjąmożnawy-
łączniezhistorycznejperspektywy.Ztegowzględu,podkreśla
Winckelmann,koniecsztukistarożytnejstałsiępoczątkiem
historiisztuki.Wiążesiętowszakżezinnym,węzłowymwąt-
kiemjegorozważań,gdyżpropozycja,bycelemwspółcze-
snychusiłowańuczynićnaśladowaniestarożytnychGreków,
musiałasięwiązaćzkoniecznościąokreślenia,wjakisposób
możnaimitowaćniepowtarzalnąhistorięnarodu.Stałosięto
przyczyną,jakpodkreślaFerris,przymusu,bywspółczesność
zmierzyłasięzmodelemgreckiejhistoriiispróbowałapodą-
żyćtamtądrogą,azwłaszcza,byprzemyślałaswójstosunek
doprzeszłości.Natejpłaszczyźnie,historii,którejniemożna
powtórzyćiprzymusukrytycznegopodejściadoprzeszłości,
34D.S.Ferris,Silenturns.Romanticism,Hellenism,Modernity,Stanford
2000,s.17.
30
