Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zpojęciemkomunikacjiłącząsięteżzagadnieniakompetencjikomu-
nikacyjnej15ikompetencjikomunikacyjnych.Pierwszeokreślićmożnajako
wiedzęnatematuznawaniajęzykawgrupiespołecznej,warunkującąumie-
jętnośćzachowaniajęzykowego:
•wzależnościodinformacyjnej,emocjonalnejimodalnejfunkcjiwy-
powiedzi;
•wzależnościodceluwypowiedzi;
•wokreślonychsytuacjachużywaniajęzyka;
•wróżnychukładachzależnychodpozycjispołecznejnadawcyiod-
biorcy.
Drugiepojęcieczęstodefiniujesięwkategoriipewnejzdolnościdonsku-
tecznegoporozumiewaniasięzinnymiludźmizapośrednictwemjęzyka
orazzachowańniewerbalnych”16,kształtującychsięwciągucałegożyciajed-
nostki17.Jednaknato,jakieznaczenieprzypiszemyokreślonejwypowiedzi,
wpływajądwaczynniki:
1)formajęzykowa,którazależyodindywidualnejzdolnościjednostki
dowybieraniaodpowiednichśrodkówkomunikacyjnych–werbal-
nychiniewerbalnych;
2)umiejętnośćuwzględnianiasytuacjimówienia,naktórąskładająsię
właściwościpoznawczeiemocjonalnemówiącego,odgrywanaprzez
niegorolaspołeczna,systemnormiwartości.Celemjęzykajestwięc
nietyleprodukcjazdańpoprawnychpodwzględemgramatycznym,
ilekomunikacjapomiędzyposzczególnymiczłonkamispołeczeń-
stwa.
Etnografiakomunikowaniazwracauwagęnato,żeistniejezależność
międzyużyciemjęzykaijegocechstrukturalnychaczynnikamisytuacyj-
nymi.Wkażdejkulturzeustalanesąteżregułyinterakcjikomunikacyjnej18.
Sposóbpowitaniaczywerbalnegoi/lubpozawerbalnegowyrażaniaemocji,
zrozumiałydlaczłonkówjednejkulturyiocenianyprzeznichjakoprawid-
15
Terminkompetencjazostałwprowadzonydoliteraturyjęzykoznawczej,psychologicznej
ipedagogicznejprzezNoamaChomsky’ego,któryrozróżniłpojęciacompetence(kompe-
tencja)iperformance(realizacja).Kompetencjęująłjakoutajnionąwiedzęjęzykową,zaś
performancejakoto,cosięztąwiedząrobi.Zob.I.Kurcz,Psychologiajęzykaikomunikacji,
Scholar,Warszawa2005,s.101.
16
A.Twardowski,Rozwijaniekompetencjikomunikacyjnejudzieciupośledzonychumysłowowpro-
cesiekształcenia,[w:]W.Dykcik,B.Szychowiak(red.),Nowatorskieialternatywnemetodywte-
oriiipraktycepedagogikispecjalnej,WydawnictwoNaukoweUAM,Poznań2001,s.105.
17
Istotneznaczeniemajątuzadatkiwrodzoneidziedziczne,gromadzenieróżnorodnychdo-
świadczeńorazuczeniesię.
18
K.Kuszak,Kompetencjekomunikacyjnedzieciwokresiepóźnegodzieciństwawaspekcierozwojo-
wym,WydawnictwoNaukoweUAM,Poznań2011,s.32–33.
18
AdamMickiewiczUniversityPress©2023
