Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
skich,caływiekwcześniej,Snorriorazjemupodobnisagamandrzyislandz-
cy,którzyzafascynowaliświatskandynawskiminioną,pogańskąprzeszło-
ściąpozbawionąfantastycznychelementów.Jakmożnabyłorywalizować
zkunsztemSnorriegoczynieznanegozimieniaautoraSagioNjaluSpalo-
nym,skoropodzieńdzisiejszypanujezgodnaopinia,żesątoliterackonie-
doścignioneutworywswoimgatunku?JaksłuszniepodnosiłG.Labuda,
znikądniesposóbbyłozdobyćnowychwierszyskaldów,należałoprzerabiać
więcte,któreprzodkowiepozostawili,gdyżpotrzebysłuchaczyrosły.Czy
wreszciejakoźródłohistorycznenależałobyodrzucićwszelkieutwory,
wktórychautor(autorzy)napomknęlionadprzyrodzonychzjawiskach?
WKronikachanglo-saskich,źródletakcennymdladziejówwczesnośred-
niowiecznejAnglii,anajazdówskandynawskichwszczególności,podro-
kiem793odnotowano,że„przerażająceznakiukazałysięnaniebienadNor-
thumbrią”
,idalej:„wirypowietrzneiognistesmokipędziłypofirmamen-
cie”1s,cosłużykonstatacji,iżtowłaśnieBógpokarałrodzajludzki(chrze-
ścijan),zsyłającbarbarzyńcówzpółnocy(wikingów),którzyzłupiliBogu
oddanyklasztornaLindisfarne.Czywobectakskonstruowanegozapisu
rocznegomamywcałościzdyskredytowaćtękronikę?Czyktokolwiek
wpadłwogólenatakipomysł?Wprostprzeciwnie.AtaknaLindisfarneprzy-
jętozapoczątekepokiwikingów,niemalkażdapublikacjidotyczącanajaz-
dówSkandynawówrozpoczynaswąnarrację,cytującrzeczonązapiskęrocz-
nikarza.Problemwięcniedotyczysagbądźkronikspisywanychprzezset-
kilat,lecznaszegostrachu,aścisłejobawyprzednarażeniemsięnaśmiesz-
nośćnaukową,jeżelizaufamySnorriemu,niedlategobykłamał,leczdlate-
gożejestnieweryfikowalny.Niemożemybowiemkontrolowaćjegorelacji
nabazieinnychźródeł,szczególniejeślichodziodziejeNorwegiiczasów
panowaniaHalfdanaGudrodssonazwanegoCzarnymijegosynaHaralda
HalfdansonaPięknowłosego.Problemstajesiętymbardziejdotkliwy,kie-
dydośćlogicznachronologia,wjakąwyposażyłSnorriHeimskringlę,nijak
niepoddajesięchronologiibezwzględnej,wszakniemastycznychzinny-
1sAnglo-SaxonChronicle,OnlineMedievalandClassicalLibraryRelease,http://omacl.
org/Anglo/,a.a.793.
14
