Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Zarysdziejówhepatologii
a
b
4
Rycina1.3.Modelewątroby:aglinianymodelwątro-
byzMezopotamii(IIItysiącleciep.n.e.)wykorzystywany
przezwróżbitów.Wotworkiwidocznenapowierzchni
wkładanopatyczkisłużącedoustalaniatopografi.Źró-
dło:AlmyLimited/BEW;betruskimodelwątrobyowcy
wykonanyzbrązutzw.wątrobazPiacenzy.Źródło:
Shonagon/WikimediaCommons.
wwątrobę.Eurypides(około450–406p.n.e.)wtra-
gedii„Elektra”napisał:Egisttrzewianabadaniabie-
rze:braknieklapkiwwątrobie.Pełnepęcherzeżółci,
anapowierzchnibrzydkiewidaćwrzody,więczbladł.
Swetoniuszw„Żywotachcezarów”wspomina:
Wchwiliskładaniaofarywątrobywszystkichzwierząt
ofarnych,zwiniętedowewnątrz,otworzyłysiędo
ostatniejżyłki.Wróżbiciuznalitozazapowiedź
pomyślnychiwielkichwydarzeńdotyczącychskła-
dającegoofiaręOktawianaAugusta(63–19p.n.e.),
pierwszegocesarzaRzymu,zwycięzcywmorskiej
bitwiepodAkcjumw31rokup.n.e.stoczonej
zAntoniuszemiKleopatrą.
Skoromowaowróżbitachczasówgreckich
irzymskich,należywspomnieć,żepróbowanood-
gadywaćprzyszłośćnietylkozezwierzęcychorga-
nów,takichjakwątroba,lecztakżezlotuptaków
(ornitomanteja)iinnychzjawisk(encyklopedie
podająnazwy11ichrodzajów),czymzajmowa-
lisiękapłanizwaniaugurami(którzyczęstobyli
równieżlekarzami).Jesttozresztądobryprzykład
typowegodlagreckiegoŚródziemnomorzasple-
ceniapierwiastkówprzynależnychdoepisteme,
awięcwiedzy,umiejętnościirozumienia,ztechne,
czylisztukąirzemiosłem.
Piękneprzedstawieniascenwróżeniazwątroby
znajdująsięnaamforachgreckichzarównozokre-
suczerwonofigurowego,jakiczarnofigurowego
(ryc.1.4).
Mitologiagrecka,jakrównieżpoglądyfilozo-
ficzneiutworyliterackieskłaniałyichodbiorców
doprzekonania,żelosyludzkiedeterminowane
przezsiłynadprzyrodzone.Jednocześniejednak
wielcyfilozofowie,wtymTales,Anaksymander,
Heraklit,Parmenides,Pitagoras,Sokrates,Platon
iArystoteles,wswoichprzemyśleniachnaten
tematopieralisięnaempirii.
Rycina1.4.Grekbadającywątrobęwcelachwróżeb-
nych.MalowidłonaamforzewykonaneprzezKleophra-
desawstyluczerwonofgurowym.Źródło:Bridgeman
ArtLibrary/Photopower.