Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ProfesorBarbaraGutkowska.Szkicdoportretu
9
szy.Przejrzystośćkonstrukcji(mocnastronapisarstwanaukowego
Gutkowskiej)sprzyjaprecyzjianalitycznej.Studiumopowieściach
Dygatajestbardzodobrzesproblematyzowane,wyraziścieiporaz
pierwszynaobszarzepolonistykiukazującartystycznąmaestriętwór-
czościżonglującejschematamiliteraturyelitarnejipopularnej,tech-
nikamiliterackimiifilmowymi,tematemwysokimipowszechnym.
StanisławDygatzostałtunazwanyflPiotrusiemPanempolskiej
literaturypowojennej,pomistrzowskupotrafiącymwykorzystać
doświadczeniadwudziestowiecznejprozyawangardowejijedno-
cześnieumiejętniepozyskaćwzględyszerokiejpublicznościlite-
rackiej”.Przywołująctakąanalogię,BadaczkaczytaautoraKarna-
wałuwkontekściewyższychfigurznaczeniowych.Wprawdzienie
zawszeiniewyłącznie,lecztaperspektywadominujewprzyjętej
przezGutkowskąmetodzieopisu.Wdeklaracjibadawczejczytamy:
flPrzedmiotemmojejpracystałsięopiswielkichfigursemantycz-
nych:wpostaciliterackiejnarracji,fabuły,czasuiprzestrzeni,im-
plikującychokreślonekontekstyliterackie,socjologiczne,psycholo-
giczneiświatopoglądowe.Wzakresobserwacjiwłączyłamkategorię
ironii,uznajączawłaściwośćstylupowieściDygataiwyznacznik
jegoautorskiejiświatopoglądowejpostawy”.Wiernatejdeklaracji,
BarbaraGutkowskazrozwagąiprecyzjąanalizujekształtnar-
racyjnysześciupowieściStanisławaDygata,zatrzymujesięnad
charakterystycznymidlaniejmotywami(flmitologiami”:narodową
ierotyczną)ischematamifabularnymi(flmitologizacjąfabuły”),
konstrukcjąpostaci(flironicznymautorem-narratorem-bohaterem”).
Bardziejinteresujefinalnywizerunekopisywanejprozyniżjej
światopoglądoweproweniencje.Donichrównieżsięodniesie,lecz
raczejzliteraturoznawczejpowinnościniżosobistychupodobań.
Zaletąmonografiijestnieto,żeudzielaonaodpowiedziwyczer-
pujących,leczto,żeuwyraźniakomplikacjeartystyczne,wjakiepro-
zaStanisławaDygatajestuwikłana.Otymzasadniczotraktujeczęść
pierwszapracy,poświęconamitologiompisarskimipanoramicznie
kreślącaichusytuowanieflwświeciekulturowychschematów,ste-
reotypówimitów”.Mitologietezostałyświetniepokazanewczęści
drugiejksiążki,wktórejBadaczkaprzedstawiłanoweikonsekwent-
niezsobązespoloneinterpretacjeJezioraBodeńskiego,Pożegnań,Po-
dróży,Disneylanduoraz(traktowanychłącznie)KarnawałuiDworca
wMonachium.ZksiążkiBarbaryGutkowskiejwyłaniasięportretpi-
sarzaświadomegoswojegorzemiosła,arównocześnietwórcy,który
doskonalewykorzystujedoświadczeniacałejprozyXXwieku.
TezaPowieściStanisławaDygatabrzmitak:flOryginalnysynkre-
tyzmtejprozysprawia,sytuujesięonanapograniczuauto-