Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
II
PLATON
Uważanyzajednegoznajwybitniejszychfilozofów,Platonbyłtwórcąeli-
tarnejkoncepcjipolitykiikrytykiemdemokracji.Stworzyłteoriępaństwa
doskonałego.Jegowielkiwpływnapotomnośćnajlepiejoddajewypowiedź
AlfredaNorthaWhiteheada:nnajtrafniejszącharakterystykąeuropejskiej
tradycjifilozoficznejjestto,żeskładasięonazseriiprzypisówdoPlatona”.
Poglądyswojeprzedstawiłwpismachzwanychodswojejformyliterackiej
dialogami.
Życie
PlatonurodziłsięwAtenachwroku427p.n.e.,czwartymrokuwojnype-
loponeskiej.Pochodzączeznakomitegorodu,mającegoprastaretradycje
przywódcze—wśródswoichprzodkówzestronyojcaAristonamając
Kodrosa,legendarnegokrólaateńskiego,azestronymatkiSolona,wybit-
negopolitykaireformatorakonstytucjiateńskiej—byłnaturalniepredys-
ponowanydoobjęciakierowniczejroliwpaństwie.Nigdyjednakprzywód-
cąateńskimniezostał.Pomimożywionejprzezsiebiewmłodościnadziei
naczynnyudziałwżyciupublicznymkraju,niemógłsięwnimodnaleźć.
JaksamopisujewswoimautobiograficznymnLiściesiódmym”,niepotrafił
utożsamićsięzżadnązrywalizującychzesobąpartiipolitycznychaniteż
zkolejnymisłabymirządami,zktórychkażdy,wbrewobietnicomwybor-
czym,prowadziłAtenydodalszegoupadku(324b-326a)1.
Platonbyłwszechstronniewykształconyiutalentowany.Jużwewczes-
nejmłodościobudziłsięwnimtalentliteracki.Pisałpieśniliryczne,dyty-
ramby,tragedieiinnepoematy.Przestałuprawiaćpoezję,kiedyzostałucz-
niemfilozofaSokratesa.
Pierwsifilozofowiegreccyzajmowalisięgłówniekosmologią.Sokratesa
zaś,wprzeciwieństwiedonich,interesowałyprzedewszystkimzagadnienia
1Platon,nListsiódmy”,w:Listy,przeł.MariaMaykowska,Warszawa1987.Cyfry
iliteryumieszczonewnawiasachoznaczająstronyiichczęściwwydaniustandardowym
dziełPlatona.Wedługtejpaginacjicytujesięjegoteksty.
