Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
szczonyszlachcicnowogródzki,opisałscenyzżycialudubiało-
rusko-litewskiegoiswegożywota,„małegorobaczka”.Wojewoda
mińskiK.S.Zawiszaopowiedziałprzeżyciawwesołymtowarzy-
stwiewWilnie:„Dziwniehulaliśmywesoło,żartowali,pili,tań-
cowalidoupaściinógbolenia(...)deboszowaliśmyprzezniedziel
trzy,bankietująciróżneposiedzeniamając;dzieweczkiśmyteż
pięknenawiedzaliwdobrejkompanii”.Aprzygrywałażydowska,
łebskamuzykamińska,którarzępoliłastaroświeckietańceipod-
śpiewywała:„Anusiu,serdeńko,paliszmojuduszu...”.Również
J.Kitowicz,plebanrzeczycki,zamieściłwOpisieobyczajów...spo-
ropikantnychdygresjilitewsko-ruskich,epizodówianegdoto„ad-
oratorachkorytaikufla”.
OdXVIIwiekuupowszechniałsięnaKresachstrójpolskina-
zwanyzczasemnarodowym,ubiórszlacheckinoszonychętnie
takżeprzezmieszczan.Tworzyłsięzsymbiozyubiorówpolskich,
ruskich,litewskichiwęgierskich,zdodatkamiozdóborientalnych
(tureckichiperskich).Mamywięcżupan,kontuszipassłucki,szu-
podbitąfutrem,bekieszęikiereję,nanogachbutyzcholewami
lubsafianowebaczmagi,wktórewpuszczanonogawkiszarawa-
rów.Nagłowynakładanosobolowekołpaki,futrzanelubaksamit-
nekuczmy,albokrymki.Kobietywdziewałyfałdowanespódnice,
obcisłegorsetyidługiesukniezhaftamiorazkierejkiiwęgierki.
Wwojskuwzoremtatarsko-tureckimnoszonoczamaryinarzu-
canenapancerzeskóryrysielubtygrysie,ozdobnąbrońwschod-
nią(karabele,basałykiisajdaki).Chłopiubieralisięwwełniane
sukmany,siermięgiiświtki,wyszywanekoszule,burkiibaranie
kożuchy;tradycyjnymobuwiembyływyplatanezłykalubsłomy
łapcie,rzadziejczoboty.Wrazzrozwojemprzemysłutekstylnego
strojeludnościkresowejróżnicowałysięwedługgrupetnicznych
ikolorytówlokalnych.
NaKresachutrwaliłasięwiarawmocczarówimagii.Wy-
nikałazbytowaniawtrudnychwarunkach,wizolacjiodośrod-
kówcywilizacyjnychizpoczuciaciągłegozagrożeniawśródbez-
kresnychstepów,dzikichpuszczlubmokradeł.Zabiegimagiczne
miałychronićodnieszczęśćichorób,zapewnićzdrowie,pomyśl-
nośćidobryurodzaj,towarzyszyłyprawiewszystkimpodejmo-
wanymdziałaniom.Byłtosystemspecjalnychzaklęć,czynno-
ściiprzedmiotówpilniestrzeżonychprzezosobywtajemniczo-
ne:starekobiety,Cyganów,znachorów,szeptunówczytatarskich
fałdżejów.Ludziommoglizaszkodzićczarownicy,charakternicy
imagicy.Wierzono,żewiedźmypotrafiąlataćnakocie,namio-
tleinaczłowieku,trućziołami,zsyłaćrozmaitechorobyizatrzy-
20