Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚREDNIOWIECZE
42
wędrówce,napołowieczasu”[wszystkiecytatyzBoskiejKomediiwprzekładzie
EdwardaPorębowicza];przeciętnądługośćżyciaocenianona70lat)gubisię
wDgłębiciemnego[…]lasu”.Usiłujewejśćnawznoszącesięprzednimwzgórze,
lecztrzydzikiezwierzęta–pantera,lewiwilczyca–spychajągowstronęlasu.Na-
leżytorozumiećnastępująco:autorzszedłzdrogicnotyipróbujenaniąwrócić,
leczzatrzymujągozmysłowość,pychaichciwość,czyteżwogólemoralnezło.Zja-
wiasięwtedycieńWergiliusza,którywskazujemudrogęratunku;toonbędzie
towarzyszyłpoeciewwędrówcepopiekleipoczyśćcu,zaśdoraju,przedoblicze
Boga,powiedzieDantegoBeatrycze.CałapodróżprzebiegniepodopiekąMatki
Boskiejiśw.Łucji(autordarzyłjąszczególnączcią).Obajpoecischodząteraz
doPiekławkształciegłębokiegoleja,podzielonegonadziewięćcorazwęższychkrę-
gów(cerchi),poniżejktórych,nasamymdnie,tkwiwlodzieolbrzymiLucyfer.
DoPiekłaprowadzibrama,nadktórąwidniejesłynnynapis:
Przezemniedrogawmiastoutrapienia,
Przezemniedrogawwiekuistemęki,
Przezemniedrogawnaródzatracenia.[…]
Ty,którywchodzisz,żegnajsięznadzieją.
(Piekło,III,1–3,9)
ZabramąznajdujesięPrzedpiekle,awnimDduszemizerne,/którebezhańby
żyłyibezcześci”(III,35–36),należącezatemdognuśnych(ignavi),jakpapieżCe-
lestynV,któryabdykował;sąwludzkiejpostaci,kąsająjeosyiDprzykremszyce”.
OdPiekławłaściwegooddzielatenrodzajprzedsionkarzekaAcheront,przezktó-
rązmarłychprzewoziCharon.Niebezsprzeciwuprzeprawiłonrównieżobuwę-
drowcówdopierwszegokręgu,Limbo,gdzieprzebywająduszeludzinieochrzczo-
nych,awięctakżewielkichpostacistarożytności–historycznych,mitologicznych
iliterackich:Arystotelesa,JuliuszaCezara,Eneasza,Hektora,Homera,Horacego,
Owidiusza,Platona,Sokratesa.Niemoglionizostaćzbawieni,musząbezkońca
wzdychaćdoBoga,któregonigdynieujrzą(pieśńIV).Wdrugimkręgu,strzeżo-
nymprzezMinosa,sędziegowszystkichpotępieńców,zgromadzenisąci,którzy
nieumielizapanowaćnadzmysłami;chłoszczeichbezustanniegwałtownywiatr.
Zauważmy,żezgodniezregułątzw.contrappassokarysązwiązane–nazasadziepo-
dobieństwalubprzeciwieństwa–zrodzajemwiny;itakduszamizakochanych,
którymizażyciatargałynamiętności,targaterazwichura.ObokDydony,Kleo-
patry,Semiramidy,AchillesaiTristanapokutujewdrugimkręguparamłodych
kochanków,PaoloMalatestaiFrancescadaRimini,zamordowanychprzezza-
zdrosnegomężaFranceski.OpowiadająoniDantemuswojąwzruszającąhistorię
(pieśńV).Wtrzecimkręgużarłocyleżąwbłociepoddeszczem,szarpanizębami
trójgłowegopsaCerbera.DanterozmawiatamzflorentczykiemCiakkiemospra-
wachrodzinnegomiasta(pieśńVI).Krągczwartyzaludniająskąpcyirozrzutnicy
wustawicznymruchu,toczącciężaryilżącsięwzajemnie;niebrakwśródnich
papieżyikardynałów.Strażniktegokręgu,Pluton,uosobieniegniewuibezsilnej
złości,wypowiadanasamympoczątkuniezrozumiałe,rozmaicieinterpretowane
słowaPapeSatdn,papeSatdn,aleppe!,najwidoczniejwceluzastraszeniaobuwę-
