Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowadowydaniapolskiego
Wnaucehistorycznej,zajmującejsięoddłuższegoczasudziejamidawnejLitwy,
współistniejekilkaukształtowanychinterpretacjijejprzeszłości.Najbardziejrozwi-
niętebyłybadaniaprowadzoneprzezhistorykówpolskichirosyjskich,alewostatnich
latachszybkorozwijająsiętakżestudiahistorykówbiałoruskichilitewskich.Wtych
opracowaniachczęstotesamefaktyhistorycznesąopisywaneiwyjaśnianewod-
miennysposób.PrzedstawiająctęksiążkępolskimCzytelnikom,dobrzeznającym
własnąwizjędziejówWielkiegoKsięstwaLitewskiego,chcielibyśmypowiedzieć,że
poszczególnefragmentybyłypisanepo1990r.inaznaczonesąduchemodzyskanej
wolnościipoczuciemradościzistnieniawolnegopaństwalitewskiego.Wtejsyntezie
przedstawionotradycyjnąlitewskąinterpretacjędziejówWielkiegoKsięstwa
Litewskiego,którawniewielkimzakresiezostałazmienionapodwpływem
najnowszychtendencji(post)modernistycznych*.WcentrumuwagiAutorówznalazł
siępolitycznyispołecznyrozwójdawnegopaństwalitewskiegoorazjegowpływna
najważniejszedziedzinykultury.
Przygotowującpolskiprzekładksiążki,Autorzyniezmienialijejtreścianinie
uzupełnialinowymiproblemami,wynikamiirezultatamiostatnichbadań.Wostat-
nichlatachukazałosięnaLitwietakdużomonografiiiartykułów,żeuwzględnienie
ichwymagałobyprzygotowaniacałkowicienowegodzieła.Niektóreznajnowszych
badańhistorykówlitewskichzostałyjużprzetłumaczonealbosąwłaśnietłumaczone
najęzykpolski.Wartojednakpodkreślić,żeliczbanowszychpublikacji,obejmu-
jącychcałyokresdziejówdawnegopaństwalitewskiego(WielkiegoKsięstwaLitew-
skiego),niejestażtakwielka.Poopublikowaniutrzeciegowydaniatejsyntezy
wjęzykulitewskimw2000r.ukazałysiętrzybardzoodmienneksiążki.Pierwsza
znich,LietuvosDidz
"iosiosKunigaiks
"tyste
˙skultu
¯ra.Tyrine
˙jimaiirvaizdai,podred.
V.Alis
'auskasa,L.Jovais
'y,M.Paknysa,R.Petrauskasa,E.Raily(2001),dotyczy
historiikulturyispołeczeństwaWielkiegoKsięstwaLitewskiego(w2006r.ukazałsię
polskiprzekładtejksiążki).PracaZigmantasaKiaupyLietuvosvalstybe
˙sistorija
(pierwszewydaniewjęzykuangielskim2002,wjęzykulitewskim2004)obejmuje
okresodutworzeniapaństwalitewskiegowXIIIw.doodrodzeniapaństwowości
11marca1990r.Jesttopróbaukazaniaprzemianpaństwalitewskiego,któreraz
wyrastałodorangimocarstwa,innymrazemcałkowicieznikałozmapypolitycznej,by
późniejponowniepojawićsięwzmienionymkształcie.PracęAlfredasaBumblauskasa
SenosiosLietuvosistorija,1009–1795(2005)samautorscharakteryzowałjakopróbę
*Autorzyprawdopodobnieodwołująsiędotzw.historiografiipostmodernistycznej,gdyżwjęzyku
litewskimużytodosłowniewyrażenia:najnowszanowoczesność–przyp.tłum.
