Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRAHISTORIALITWY
28
zbożaiinnychproduktówziemnychcierpliwiejsiębiedzą,niżbysiętegooczekiwało
pozwyczajnejGermanomgnuśności.Aletakżemorzeprzeszukująijedyniwśród
wszystkichGermanówzbierająpomieliznachinawybrzeżubursztyn,któryonisami
nazywająglesum.Jakiejegowłasnościlubwjakisposóbsięrodzi,tegozwyczajem
barbarzyńcówaniniebadali,aniniedociekli;anawetleżałondługomiędzyinnymi
odpadkamimorskimi,naszzbyteknadałmurozgłos.Imsamymniesłużydo
żadnegoużytku:zbierajągowsurowymstanie,dostawiająnieobrobionyidziwiąsię
cenie,jakązaniegootrzymują”.
PliniuszStarszywHistoriinaturalnejpisał,żecesarzrzymskiNeronposłałekwitę
nawybrzeżeMorzaBałtyckiego,atenprzywiózłtakdużobursztynu,żeozdobiono
nimnietylkoarenę,aletakżeodzieżibrońgladiatorów.NajwidoczniejnazwąEstów
Rzymianieokreślaliwszystkieplemionabałtyjskielubwyłączniepruskie,zktórymi
handlowalibursztynem,chociażposzczególneplemionamiałyjużswojenazwy.Geo-
grafPtolemeuszKlaudiuszwymieniłwGeografiimieszkającychnapółnocySarmacji
Galindów(Galindae)iSudawów(Sudini).NarzymskiejmapieświataTabulaItineraria
Peutingeriana(III–IVw.)pojawiłasięnazwa„rzekaSelów”(Dźwina?).WrelacjiKa-
sjodoraczytamy,żew525r.królaOstrogotówodwiedziliwRzymielubwRawennie
posłannicyEstów,którzyprzywieźlimnóstwobursztynu.Innyhistorykgocki,Jor-
danes,wHistoriiGotówwspomina,żekrólOstrogotówHermanarykpokonałEstów
irządziłwszystkimiludamiScytiiiGermanii.Podbójtaki,jaksięwydaje,niemiał
miejsca,lecznieulegawątpliwości,żeRzymianieznalipokojowe,rolniczeplemiona
Estówiodczasudoczasunawiązywaliznimikontakty.
Związkiplemienne
Wokresierzymskimnapodstawieróżnychtypówgrobówwydzielasiękilkamniej-
szychobszarówkulturowych,któreidentyfikujesięzezwiązkamiplemiennymi,
znanymizeźródełpisanych.Najbogatszymobszaremzamieszkanymprzezzachod-
nichBałtówstająsięPrusy,aszczególniewyróżniasięSambia,gdzie,oczymwiadomo
zmłodszychźródeł,mieszkalipóźniejsiSembowie,NatangowieiWarmowie.Wy-
dzielająsięwnieżBałtowieWschodni,zamieszkującylitewskiepomorzeodźródeł
MiniinapołudniudorzekiŚwiętejnapółnocy,nawschódodjezioraPłoteleirzeki
Jury.Wobszarzenadmorskim,wcześniejszymtereniekulturykurhanówzachodnio-
bałtyjskich,ok.IIw.n.e.zanikazwyczajusypywaniakurhanów,miejscowaludność
grzebiezmarłychwgrobachpłaskich,otoczonychwieńcamikamiennymi.Ciała
zmarłychprzedpochówkiemniepalone.Wokółjamygrobowejwystępująkręgi
złożoneniekiedynawetz2–4rzęwkamieni,którychśrodekdodatkowojeszcze
równieżbyłoznaczanykamieniem.Gróbkolejnegozmarłegozakładanowbliskiej
odległościinowywieniecłączonozwcześniejszym.Dogrobówżczyznwkładano
oszczep,siekierkę,kosę,ż,niekiedyskładanowrazznimtakżeniespalonegokonia,
adogrobówkobiecychnóż,szydło,kamiennylubbursztynowyprzęślik.Zarówno
wgrobachżczyzn,jakikobietznajdowaneliczneozdoby.