Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ekspertóworazpotęgimediówspołecznościowychwwytwarzaniu
sensuiznaczeniawydarzeńprędzejczypóźniejnabiorąontolo-
gicznegostatusu,stającsięjednązdostępnychifunkcjonujących
wersjikatalońskiejprzeszłości.Zawodowyetoshistorykanakazuje
stawićopórtegorodzajuzniekształceniom.Brakreakcjinapublikacje
zawierającenadużyciaimanipulacjeoznaczaprzyzwolenienaich
krążeniewspołeczeństwie,cowpewnymsensieczynihistoryków
współodpowiedzialnymizatenstanrzeczy
42
.Ponieważwdyskursie
katalońskimopowieśćoprzeszłościbardzoczęstoskupiasięnatym,
czymKataloniamogłabybyćijakpewnewydarzeniamogłybywy-
glądać,gdybyniezaistniałejużokoliczności,mamyteżdoczynienia
zhistoriąalternatywną.JużbliskopółwiekutemuAméricoCastro
(1885–1972)zauważył,żenhistoriaKataloniiinspirujesięnietym,
cobyło,leczcierpieniemzpowoduniebyciatego,coKatalończyk
chciałby,abybyło”43.Taprojekcjafantazmatycznychpragnień,zre-
dukowanychdozakorzenionychwhistoriinośnychmetaforipopuli-
stycznychhaseł,zdołałazainfekowaćznacznączęśćspołeczeństwa
katalońskiego,uzyskującstatuspożądanejprawdy.Wkażdymrazie
katalońskidyskurspozostajewjawnejopozycjidoustaleńhistorio-
grafiihiszpańskiej,którapostrzegaKatalonięjakointegralnyskład-
nikdziejówHiszpanii.Antagonizmmiędzytymidwomawizjami
trudnoprzecenić,ponieważniechodzituoniuanseczypreferencje,
leczzasadnicząrozbieżnośćwinterpretacjirelacjimiędzyKastylią/
42RicardoGarciaCárcel,jedenznajwybitniejszychwspółczesnychhistoryków
katalońskich,wewstępiedoksiążkiUnahistorianoofcialdeCataluña,którejautorem
jestManuelPeña,twierdziwręcz,żeuniwersytet,czyliwspólnotauczonych(wtym
przypadkuhistoryków)albozareagujenanoweokolicznościiwłączysiędodebaty,
wktórejhistoriajestupolityczniana,albozróżnychpowodówokopiesięnaswojej
pozycjiipoczeka,problemsamsięrozwiąże.Jegozdaniemhistoriawdzisiej-
szychczasachstajesięcorazbardziejzakładnikiemwładzypolitycznej,ainteresy
polityczne,jaknigdydotąd,wpływająnapracęhistoryka.Oilekiedyśhistoria,bę-
dącelementemkoniecznejzmiany,służyłatemu,abydiagnozowaćteraźniejszość
iprzewidywaćprzyszłość,dziśnastałyczasyhistorykapolitycznego(elpolitico-hi-
storiador),któryinstrumentalizujehistorięwfunkcjiteraźniejszychparadygmatów
ideologicznych.Żyjemywczasachkapitalizacjiimanipulacjiprzeszłością,aKlio
zostałauprowadzona.Dlategodzisiajhistoriaoficjalnaczynieoficjalnawydaje
sięzakładnikiempolityki:albobędziesłużyłatożsamościowyminteresomwładzy
politycznej,albozostaniezepchniętawotchłańindyferentyzmu.Ztegoteżpowo-
duGarciaCárcelapeluje,abyhistoriiakademickichniepozbawiaćemocji,gdyż
wprzeciwnymraziestanąsięonemonopolemnacjonalistów.Peña2019,s.10–15.
43Castro1972,s.xlix.
26
AdamMickiewiczUniversityPress©2021