Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowadowydaniapolskiego
bybronićstatusquo.KiedyArmiaCzerwonaweszłaponownienateren
Estonii,ŁotwyiLitwy,represjomniebyłokońca.Wzwiązkuztymspora
częśćmłodegopokoleniapodjęławalkępartyzanckąprzeciwsowieckiej
władzy.Krestejpartyzantcepołożyłykolektywizacjawsiideportacje,które
objęłyokoło10procentludnościtrzechkrajów.Najejmiejscenapływały
masyRosjanzgłębiZSRS.Mimorujnującegowpływusystemusowieckiego,
pośmierciStalinaEstończycy,ŁotyszeiLitwiniusiłowalizachowaćpewne
elementyniezależnościkulturowej.Niezależnamyślnarodowarozwijałasię
jednakswobodnietylkowśródlicznejemigracjiwSzwecji,Niemczech,
StanachZjednoczonychiKanadzie.
Właśniewrodzinieemigrantówestońskichw1966rokuurodziłsię
wTorontoAndresIlmarKasekamp.Doktoratobroniłnauniwersytecie
londyńskimtrzydzieścilatpóźniej.WykładałwTorontoiBerlinie.Obecnie
jestprofesoremnaukpolitycznychnauniwersyteciewTartuizastępcą
dyrektoraAssociationfortheAdvancementofBalticStudies.Wpracy
naukowejzajmujesięgłówniehistoriąmiędzywojennejEstonii,szczególnie
radykalnymiruchamiprawicowymi.
WswojejksiążceAndresKasekampnieuwzględniłpolskichpublikacji.
Trudnomuztegopowodurobićzarzut,gdyżznajomośćjęzykapolskiego
raczejniejestwEuropieŚrodkowejpowszechna.Wświadomościprze-
ciętnegoPolakadziejepaństwbałtyckichniezajmujązbytwielemiejsca,
jednakpolskaliteraturaprzedmiotujestcałkiemobszerna.Wartoprzytej
okazjipokrótcejąprzypomnieć,gdyżmożebyćdlaczytelnikapolskiego
uzupełnieniemlekturyopracowaniaKasekampa.
Oczywiście,zracjiwieluwiekówwspólnejhistorii,szczególnemiejsce
wtychopracowaniachzajmujądziejeLitwy.Zdawniejszychdziełprzy-
pomniećwartochociażbyStarożytnąLitwę.LudyibogiAleksandraBrück-
neraz1904roku,wznowionąw1984rokuprzezWydawnictwo„Pojezierze”
wOlsztynie,orazLitwęijejludyLeonaWasilewskiegoz1907roku.W1965ro-
kuJerzyOchmańskiwydałwBiałymstokuLitewskiruchnarodowo-kultu-
ralnywXIXwieku.OnteżjestautoremHistoriiLitwy,któraukazałasię
w1990rokuwewrocławskimOssolineum.KilkaksiążekohistoriiLitwy
napisałHenrykWisner.Naprzykładw1999rokuwwydawnictwie„Mada”
wyszłajegoLitwa.Dziejepaństwainarodu.ChrystianizacjęLitwy,czwórki
autorów:JerzegoKłoczowskiego,ZenonasaIvinskisa,JanaFijałkaiZbysława
Wojtkowiaka,w1987rokuopublikowałokrakowskieWydawnictwo„Znak”
.
W1988rokuJuliuszBardachwydałwPoznaniuOdawnejiniedawnej
Litwie.WielecennychpraczhistoriiXX-wiecznejLitwyistosunków
polsko-litewskichmawswymdorobkuPiotrŁossowski-wartowymienić
Litwęasprawypolskie1939-1940(1982),Konfliktpolsko-litewski1918-1920
(Warszawa1996),Stosunkipolsko-litewskie1921-1939(Warszawa1997),
xi
