Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Książkaniniejszastanowizwięzłyprzeglądwydarzeńnaterytorium
obejmującymdzisiejsząEstonię,ŁotwęiLitwę-odkońcaostatniejepoki
lodowcowejdoczasówdzisiejszych.Niejesttotylkohistoriatrzech
niepodległychrepublikwwąskimznaczeniu(1918-1940;1991-2011),jak
możnabywnioskowaćztytułu,aniteżniesątodziejeetnicznychEstoń-
czyków,ŁotyszyiLitwinów.Istnienietrzechkrajów,nazywanychterazłącznie
państwamibałtyckimi,wcaleniebyło-jaksiętookaże-przesądzone.Nie
sfederowałysięzesobąjakStanyZjednoczone,niesąteż„Pribałtiką”
.
Najmniejszezpaństwbałtyckich,Estonia,liczy45227kmkwadra-
towych,awięcniewielewięcejniżniektórezestarychpaństweuropejskich,
takichjakDania,SzwajcariaczyHolandia.Wporównaniuznimikraje
bałtyckiesąjednakznacznierzadziejzaludnione.Estoniatonajmniejsze
wEuropiepaństwoosystemieedukacjinarodowejnapoziomiewyższych
uczelniioadministracjipaństwowejzobowiązującymjęzykiemojczystym.
Mieszkańcybałtyckichwybrzeżyniezawszeużywalinazwy„Bałtyk”
,
choćjejetymologięwywodzisięczęstoodlitewskiegoiłotewskiegordzenia
balt,oznaczającego„biały”albo„moczary,błota”1.Jedenastowiecznynie-
mieckikronikarzAdamzBremypierwszyużyłokreśleniaMareBalticum,
wyprowadzającjezłacińskiegobalteus-„pas”
,jakożewwyobrażeniach
miejscowejludnościmorzerozciągałosięnawschódjakpas2.Byłatochyba
jegowłasnainterpretacja,ponieważprzezgermańskichżeglarzynazywane
byłoMorzemWschodnim(niem.Ostsee,szw.Östersjön,duń.Østersøen);
nawetfińskieItämerijestpożyczonezeszwedzkiego.Estończycy,zgodnie
zlogiką,mówilioMorzuZachodnim(Läänemeri),ałotewscyrybacy
-oDużymMorzu(Liela
-ju
-ra),wprzeciwieństwiedoMałegoMorza,czyli
ZatokiRyskiej3.
1E.Bojtár,ForwardtothePast:ACulturalHistoryoftheBalticPeople,Central
EuropeanUniversityPress,Budapest1999,s.7.
2Ibidem,s.9.
3B.Masoniene
.
,BaltijosTautos,Aidai,Vilnius1996,s.14.
xiii
