Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Historiapaństwbałtyckich
napółnoc:pochówekzwłokwziemi(inhumacja),apóźniej,wIXwieku,
kremacja14.Istotneodmiennościmiędzytymiobyczajamiwróżnych
miejscachregionupomagająarcheologomwyodrębnićobszaryosiedleńcze
poszczególnychplemionbałtyckich.Wpóźnejepoceżelazanaprzykład
(800-1200r.n.e.),Łatgalowiegrzebalimężczyzngłowąkuwschodowi,ako-
bietyzgłowązwróconąnazachód.Mężczyznomwkładanozwykledogrobu
topóridwiewłócznie.Zatowyłącznielitewskimzwyczajembyłrytualny
pochówekkonipośmierciwłaściciela15.
Niewielejestprzekazówźródłowycholudachżyjącychnawschódod
Bałtykuwpierwszymtysiącleciunowejery.Plemionabałtyckie,najpraw-
dopodobniejPrusów,którychnazwałEstiami(Aestii),opisałw98rokun.e.
wGermaniirzymskihistorykTacyt.Jakpodaje,czcilioniMatkęBogów
izbieraliwmorzubursztyn16.Wczasachrzymskichbyłtonajcenniejszydla
handlarzytowarztychstron.TransportowanogoWisłąnapołudnieidalej
docesarstwarzymskiego.
PlemionabałtyckiezajmowaływtedyterenodWisłypoDniepr
wśrodkowejRosji,awięcznaczniewiększyniżdziś.Poupadkucesarstwa
rzymskiego,wwiekachViVI,wielkiewędrówki,zwłaszczaSłowian,
zepchnęłyBałtówdalejnapółnoc,namniejszyobszarzamieszkanyprzez
ludyfińskojęzyczne,głównieLiwów.
Litwinidzielilisięnadwiedużegrupy:Żmudzinów(żm.Źemaite
-,
lit.Źemaièiai;odsłowaźemai-„nisko”),zamieszkującychniskopołożone
terenydzisiejszejLitwy,wokolicyujściaNiemnadoBałtyku,iAuksztotów,
mieszkańców„Litwygórnej”(lit.aukštas-„wysoki”),wdorzeczugórnego
Niemna,dalejnawschód.Obietegrupyobejmowałykilkaterytoriówlub
ziemplemiennych.BliskospokrewnionezLitwinamibyłyżyjącewówczas
nazachódipołudniowyzachódodnichinneludybałtyckie:Skalowowie,
JaćwingowieiPrusowiezamieszkującyterytoriadzisiejszejpółnocno-
-wschodniejPolskiiobwodukaliningradzkiegoFederacjiRosyjskiej.
Największymplemieniembałtyckimzaludniającymterytoriumdzisiejszej
ŁotwybyliŁatgalowie,odktórychwywodzisięnazwaŁotyszy.Przybylinate
ziemiejakoostatni,wypchnięciprzezmigrującychSłowianzobecnejBiało-
rusidowschodniejczęściŁotwy,napółnocodDźwiny.Napołudnieod
Dźwinyżyłydwainneprałotewskiep
lemiona-Zelowiei,tużobok,nazachód
14V.Lang,Baltimaadepronksi-jarauaaeg,op.cit.,s.127,209.
15E.Griciuviene
.
(red.),PrehistoricLithuania,op.cit.,s.90;V.Lang,Baltimaadepronksi-ja
rauaaeg,op.cit.,s.251,256.
16E.Bojtár,ForwardtothePast:ACulturalHistoryoftheBalticPeople,CentralEuropean
UniversityPress,Budapest1999,s.104.
6
