Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
CZĘŚĆPIERWSZA.
AleksanderWielki
Mieszkańców,którzyprzeżyliszturminastępująceponimrzezie,sprzedanodo
niewoli,miastozasiedlononowymiludźmiiosadzonownimgarnizon.
TakżecypryjscywładcypoddalisięAleksandrowi,uzyskującwzamianpo-
twierdzenieswejwładzyistatussojuszników,ichokrętywojennerównież
służyłyterazmacedońskiemukrólowi.PotężnąprzeszkodąnadrodzedoEgiptu
okazałasięGaza,mającasilnygarnizoniznakomitewarunkiobronne.Miasto
byłopołożonenatakwysokimwzgórzu,żeAleksandermusiałusypaćwysoką
rampę,abymócposłużyćsięswymsprzętemoblężniczym.Walkitrwałydwa
miesiące,alewreszciedrogadoEgiptustanęłaotworem.
12.AleksanderwEgipcie
WEgipcieAleksandernienapotkałżadnegooporu.PerskisatrapaMazakespoddał
sięodrazuiprzekazałtakżeskarbwwysokości800talentów.Armiamacedońska
pomaszerowaławzdłużwschodniegobrzeguDeltynapołudnie,doMemfis.
Uczenipodkreślająznaciskiem,żeowobezproblemoweprzejęcieEgiptu
stałosięłatwedoprzewidzenia,ponieważEgipcjaniemieli,wprzekonaniu
badaczy,wszelkiepowody,abywitaćAleksandrajakwyzwoliciela,ponadto
świeżebyłyjeszczewspomnieniaostatniegookresuniezależności,anienawiśćdo
Persówwyjątkowożywa(por.t.II,s.248-250).Jestwtymsądziewieleprzesady
(niemamygodnychzaufaniainformacjioegipskichmanifestacjachradościani
sympatii).MazakesoddałEgipt,gdyżniemiałwojskazdolnegopodjąćwalkę
przeciwagresorowi,októregosileitalentachmilitarnychwielejużsłyszał.
Interesującenatomiast,żeaniwtrakciepobytuAleksandra,anipóźniejniesły-
szymyoprzedstawicielachwielkichrodówarystokratycznych,którewczasach
perskichorganizowałyrewoltyitakżepomiędzysobąwalczyłyowładzę.Toich
postawadecydowałaotym,czywEgipciepanowałspokójczynie.Możewalki
wpołowieIVw.doprowadziłyarystokracjędowyraźnegoosłabienia?
CzyAleksanderdostąpiłwMemfiskoronacjiwświątyniPtaha,stającsię
faraonemwwynikupoddaniasiętradycyjnymobrzędom?Nieznajdujemy
wźródłachpodstaw,abymócnatopytanieodpowiedziećtwierdząco.Wpraw-
dzieniektórenapisyhieroglificznewymieniająceMacedończykazawierają
faraońskątytulaturę,jednaktamogłabyćmupoprostuprzypisanajakofaktycz-
nemuwładcyEgiptu.Podobniedziałosięztytulaturąkrólówperskich,którzy
zpewnościąnietroszczylisięoprzywdzianiekorony.Mimomilczeniaźródeł,
nienależykoronacjiwykluczać,gesttakibowiemmieścisięwlogicedziałań
Aleksandra,rodzisiętylkopytanie:czywlogicedziałańjużw331r.?
DecyzjekrólawsprawieprzyszłejadministracjiEgiptuwskazują,żedobrze
rozumiałspecyficznecechytegokraju.Nowywładcaniemianowałsatrapy,
pozostawiajączarządwrękachEgipcjan(niepowtórzyłbłęduPersówpolega-
jącegonaodebraniuwładzyegipskiejelicie).Podatkimielizbieraćegipscy
urzędnicy,alewpłacanojeKleomenesowizNaukratis,zręcznemufinansiście,
któryszybkosięwzbogaciłistałsięfaktycznymzarządcąkraju(Aleksander
