Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
58
CZĘŚĆPIERWSZA.
AleksanderWielki
wktórejpoklęscepodGaugameląschroniłsięDariusz,próbującorganizować
nowąarmię.Efektyjegodziałańniebyłynadzwyczajne,zpewnościąjednak
liczononamożliwośćpoczynieniadalszychzaciągównaterenienietkniętych
wojnąwschodnichsatrapii.Dariusznieczułsiędostateczniesilny,abystawić
czołanadciągającemuzczęściąswychsiłAleksandrowi,rozpocząłwięcszybkie
wycofywaniesiękuBaktriiszlakiemwiodącymwzdłużpółnocnychkresówIranu.
Drogata(patrzmapanr1)prowadziłaskrajemobszarówpustynnych,dlatego
stosująctaktykęniszczeniazapasówżywności,Dariuszmógłbyskutecznie
zablokowaćmarszarmiimacedońskiej.Wojnabyładalekaodzakończenia.
WEkbatanieAleksanderzdecydowałsięnagest,któregosensstaniesię
wpełnijasnydopierowświetledalszychwydarzeń.Otopozwoliłoddziałom
greckim,wysłanymprzezpoleisZwiązkuKorynckiego,naodejściedodomu.Miało
tosenssymboliczny:skończyłasięwojna,którejprowadzeniepowierzononiegdyś
Filipowi,anastępnieAleksandrowi,dalszekampaniewIraniebędąjużosobistą
sprawąmacedońskiegokróla.Żołnierzomofiarowanobajecznązapłatę:1talentdla
jeźdźcówi1000drachmdlapiechurów.Byłtoekwiwalentsześciulatżołdudla
kawalerzystyitrzechdlahoplity.OdrazuzresztąAleksanderzaproponowałdalszą
służbętym,którzyzechcąpozostać;wtakimprzypadkuotrzymywalidarwwy-
sokości3talentów.Niewiemy,ilużołnierzynatęofertęprzystało.
Rezygnacjazusługczęściżołnierzywczasietrwaniawojnynapierwszyrzut
okamożesięwydaćdziwna.Aleksandermógłsobiejednaknatopozwolić,gdyż
otrzymałwłaśnieświeżeuzupełnienia(5000pieszychi1000jeźdźców),ako-
niecznośćosłabieniaswegonajważniejszegooponentawosobieParmeniona
(odchodzilisilniezwiązaniznimTessalowie;okonflikcieztymdowódcą
napiszęszerzejniecodalej,patrzs.62-64)byładlakrólaznacznieważniejszaod
ewentualnychnegatywnychskutków,jakiemusiałazasobąpociągaćtakaope-
racja.ZresztąkontyngentyprzysłaneprzezZwiązekKorynckimiałydlaAleksan-
draograniczonąwartośćtaktyczną,ponieważniewykorzystywanoichdofor-
mowanialiniiatakuwczasiewielkichbitew,ażołnierzyztychjednosteknie
osadzanotakżewgarnizonach.Byćmożewoddziałachgreckichnarastałopór
przeciwkowyprawiepozagraniceznanegoHellenomświata,toteżlepiejbyło
takimnastrojomprzeciwdziałać,zanimogarnęływiększączęśćżołnierzy.Po-
nadtokrólkonsekwentnie,aczpowoli,przebudowywałswojewojsko,takby
stałosięarmiąwpełnizawodową,sprawnymiprzedewszystkimposłusznym
instrumentemwjegoręku.
PościgzaDariuszemodbywałsięwwarunkachwyjątkowotrudnych,bo-
wiemletnieupałyzmuszałyMacedończykówdonocnychmarszów.Tymczasem
wperskiejarmiidoszłodozamachuzorganizowanegoprzezwielkiegowezyra
NarzabanesaisatrapęBaktriiBessosa.Dariuszzostałaresztowany,aleutrzy-
manogoprzyżyciujakocennyatutpodczasewentualnychrozmówzwrogiem.
Wiadomościotychwydarzeniach,przywiezione,notabene,przezperskichwiel-
możów,skłoniłyAleksandradozwiększeniatempapościgu.Ostatecznie,kiedy
dotarłondoperskiejkolumnywrazzniewielkągarstkążołnierzy,sprawcy
przewrotuuciekli,śmiertelnieraniącDariusza.
