Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
60
CZĘŚĆPIERWSZA.
AleksanderWielki
poziomiewłasnąpolitykęwobecsąsiadów.ReprezentanciKrólaKrólów,za-
zwyczajjegokrewni,zawieralizwiązkimałżeńskiezkobietamizlokalnychro-
dzinarystokratycznych,którewtensposóbdopuszczanodonajwyższego,
uprzywilejowanegokręguperskiegoimperium.
Aleksandertakżeszukałporozumieniaztymiwielmożamiiniebyłwstanie
postępowaćinaczej,ponieważniedysponowałdostateczniedużymisiłami,by
wymusićposłuszeństwoistawićczołozagrożeniuendemicznychrewolt.Zeswej
stronyperscywielmożepoddawalisięMacedończykowiwnadzieinautrzymanie
swychstanowiskidóbr.Porozumieniezmiejscowąarystokracjąstawałosiędla
Aleksandrasprawąkluczowąnietylkozracjispecyficznychstrukturwschodnio-
irańskichspołeczności,leczdlatego,żebezoparciawirańskichelitachtrwałe
przejęciewładzynadperskimimperiumbyłowogóleniedopomyślenia.Im-
perialneplanyinarzuconaprzeznielogikapostępowaniaAleksandraokazałysię
obcemacedońskiemutrzonowijegoarmii.Zmęczeniewojnąnarastało,aprag-
nieniepowrotudodomuz–niewyobrażalnymiwmacedońskichwarunkach–
łupamistawałosięcorazsilniejsze.Nawetkadraoficerskaniesięgaławyobraź-
niąpozawojennyrabunekicieszeniesięjegoowocami.Jeślizachowanieol-
brzymiegoimperiumwydawałosięarmiiszaleństwem,trudnobyłooczekiwać,
byzgodziłasiębezprotestówponosićtrudyiniebezpieczeństwaumożliwiające
zaspokojeniefantazjimłodegokróla.
Aleksandermiałrealnepowody,abyliczyćsięzbuntemżołnierzy.Po
śmierciDariusza,gdycałaarmiaznalazłasięwHekatompylos(patrzmapa
nr1),woboziemacedońskimpojawiłysiępogłoski,iżkampaniazostałaza-
kończona.Żołnierzetakbardzowzięlijenaserio,iżzaczęlipakowaćbagaże.
Aleksandrowitylkozwielkimtrudemudałosięichpowstrzymaćiskłonićdo
dalszejwojaczki.Abysięzabezpieczyćprzedpodobnymisytuacjami,królbędzie
dokonywałzmianworganizacjiarmiiiwsystemiedowodzeniawtakisposób,by
zwiększyćnadniąkontrolę.
MimodopływuuzupełnieńwojskoAleksandraciąglebyłozbytmałoliczebne,
abysprostaćzadaniom,jakieniosłypodbojeikoniecznośćciągłegowydzielania
garnizonównadzorującychświeżoopanowaneregiony.ZMacedoniizabranotak
wielumężczyznwsilewieku,żejejzasobyludzizdolnychdowalkimusiałybyćna
ukończeniu,światgreckiteżniebyłwstaniedostarczyćdostatecznejliczby
najemników,aolbrzymieodległościstwarzałydodatkoweniebezpieczeństwa.
Sięgnięciepomiejscowerezerwystałosięczymśnieuchronnym.Aleksander
zdecydowałsięnatokrótkopośmierciDariusza,gdyprzyłączyłdoswejarmii
oddziałyirańskiejjazdy;wpóźniejszychlatachilośćżołnierzyirańskiegopocho-
dzeniaznaczniesięzwiększy(zwłaszczawczasiekampaniiindyjskiej).
Współdziałanieoddziałówirańskichzmacedońsko-greckimistwarzałopo-
ważnekomplikacjeinowetrudności.Wyjątkowogroźneokazałysiędlakróla
reakcjekadryoficerskiejinajbliższegootoczenianatejegogesty,któremiały
ułatwiaćIrańczykomakceptacjępogromcyDariuszajakoprawowitegowładcy.
Polegałyonenaprzejęciuniektórychprzynajmniejelementówperskiegostylu
sprawowaniawładzy.ZarazpośmierciKodomanazwiększyłasięliczba
