Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
łosięrównieżzrekonstruowaćichzasady4isamimożemysprawdzić,czytegry
wciążstanowiąatrakcyjnąformęspędzaniaczasu.
10Archeologiarzeczy
Archeologiarzeczy,wsensieUnamysłu”nadprzedmiotamiwykorzystywanymi
przezczłowiekaigootaczającymi,niejestkoncepcjąnową,wsensieteoretycz-
nym.JużEmilDurkheimstwierdzał,że:Uniejestprawdą,żespołeczeństwoskłada
siętylkozjednostek;wjegoskładwchodząrównieżzjawiskafizyczne,któreod-
grywajązasadnicząrolęwewspólnymżyciu.Faktspołeczny5niekiedymaterializuje
siędotegostopnia,żestajesięczęściąświatazewnętrznego”6.Tezmaterializowa-
nefaktyspołecznetowłaśnierzeczy.Koncepcjatajednaknieznalazłaodpowied-
niegooddźwiękuwarcheologiiidopieroobecniepojawiasięwdyskusji.Niebyło
równieżgłębszejanalizysamegopojęciarzeczy,przedmiotów,obiektówetc.Ty-
powedlapraktykiarcheologicznejbyłoużywaniejakosynonimówokreśleńUrzecz”
iUnarzędzie”,bezjakiejśgłębszejrefleksjirozróżniającejteterminy.Ichpotoczne
znaczenieuznawanebyłozawystarczającedoobjaśnieniawarcheologii.Przed-
miotybyłyzbytUprzyziemną”,nie-podmiotową,samowyjaśniającąsiękategorią,by
poddaćjeanaliziejakoosobnyzespółśladówprzeszłejrzeczywistościwkontekście
innymniżdatowanie,pochodzenieczytypologia,awięcwiążącjecałkowiciezgru-
pamiludzkimi7.Koncepcja,żerzeczytakjakludziemająswojąbiografięiżycie,
sformułowanaprzezIgoraKopytoffa,któryuznał,żespołeczneikulturowezna-
czenieprzedmiotówjestichswoistymżyciem,aopisprzemianfunkcjiiwaloryzacji
jestichbiografią8,równieżnieznalazłazrozumieniawUantropologizującej”sięar-
cheologiiprocesualnejipostprocesualnej.
Materialnośćprzedmiotówkojarzyłasięzawszeztypowymbezrefleksyjnymko-
lekcjonerstwemopartymnasubiektywnejestetyceiocenieatrakcyjności,awięc
niewspierałachęciodkryciaUprzeszłejrzeczywistości”.Naszaidealistycznakultura
europejskaakcentujepogląd,żeludzkakulturajestniematerialna,atospychana
bokmyślenieoprzedmiotachjakoelementachrzeczywistościwspomagającej,kształ-
tującejiwspółpracującejzczłowiekiem.Dodatkowojeszczezwrotlingwistyczny,
———
———
4Więcejnatentemat:M.Sołtysiak,GryplanszoweWikingówrekonstrukcjagierplanszowychna
przykładziehnefatafl,UHomoLudens”2013,nr1(5),s.253-266.
5FaktspołecznytopodstawowakategoriawsocjologicznejkoncepcjiDurkheima,obejmująca
wszelkiepowszechnedziałaniaspołeczne(wierzenia,prawo,modę,sposobydziałania),które
niezależnewswymistnieniuiwpływająnadziałanialudzkiewięcej:E.Durkheim,Samobójstwo.
Studiumzsocjologii,tłum.K.Wakar,Warszawa2006.
6Idem,op.cit.,s.395.
7A.Pałubicka,Narzędzieirzeczwinterpretacjiarcheologicznej,UAnalectaArchaeologicaRessoviensia”
2009(2011),t.4,s.60-76.
8I.Kopytoff,Theculturalbiographyofthings:commoditizationasprocess,[w:]Sociallifeofthings.
Commoditiesinculturalperspective,red.A.Appadurai,Cambridge1986,s.64-91.
10