Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OdJoannyChmielewskiejdoOlgiRudnickiej.Retorykahumoru...
19
zarazemzaznaczasięwnichniezgodnośćmiędzymodusemstruktury
amodusemegzystencjipostaci,byużyćterminówIrenySławińskiej24,
czylimiędzyfabularnąroląabytowymstatusembohaterów,codaje
wefekciehumorystycznekonsekwencje.ItakwZapalniczceofiara
kradzieży,nJoannaChmielewska”,ijejprzyjaciele-pomocnicystająsię
ścigającymiiściganymi,chociażniebrakujerównieżofiarmorderstw
iprofesjonalnychścigających,czylipolicjantów.WZabójczymspadku
uczućrolaofiar(nawetofiarlosu)idetektywówprzypadładwómwar-
szawiankom,BeatceiMonice,wspieranymprzezinnego,równieżnie-
profesjonalnego,przypadkowegościgającego–prowincjonalnegowete-
rynarza.Niebrakujeteżpodejrzanychorazzawodowychdetektywów-
-policjantów.PodobniejakwpowieściOdrobinafałszerstwa,wktórej
występujezarównonieprofesjonalnandetektywka”,pracownicadomu
aukcyjnego,jakizawodowytajnydetektyworaznieodzowniścigani.
NieinaczejrelacjemiędzyrolamifabularnymiukładająsięwZaci-
szu13–wtejpowieścijednak,niczymwZapalniczce,ofiarywystę-
pująwrolachścigającychiściganychjednocześnie,jakkolwiekciąży
nanichzbrodniawiększegoniżkradzieżzapalniczkikalibru,miano-
wicienieumyślnemorderstwo.Dodatkowoobsadępersonalnąkompli-
kujetutajwprowadzeniejeszczejednejparynieprofesjonalnychdetek-
tywóworazzawodowegośledczego,czylipolicjanta,jakwewszystkich
omawianychpowieściach.
Takakonfiguracjarólpowieściowychmaswojekonsekwencjefabu-
larne,gdyżśledztwasąprowadzoneniejakodwutorowo–nieoficjalnie
orazzgodniezkodeksowymiprocedurami,choćtenprywatne”wfabule
dominują.Aletoprzedewszystkimżonglowaniemodusemstruktury
imodusemegzystencjistajesięfabularnymsygnałemnieodpowiednio-
ścitychról,azatemjednymzeźródełpowieściowegohumoru.
Oilejednakhumorystycznykomizmnafabularnympoziomie
kompozycjiwomawianychpowieściachwymagauruchomieniaianali-
tycznych,iinterpretacyjnychzabiegów,otyleprzejawyhumoruwpo-
wieściowejnarracjiłatwiejpoddająsięanalizie,gdyżsąponiekądbez-
pośredniodostępnezracjijęzykowejnaturykonstrukcyjnegopozio-
mupowieści.Ogólnierzeczujmując,natympoziomiewyróżniaje,jak
wszystkiekryminały,narracjalinearno-powrotna,którawynikaznad-
rzędnego,fabularnegoprawidłapowieścikryminalnej–konieczności
rozwiązaniazagadkidopierowfinale.Bezpowrotudopoczątkówhi-
storiizbrodniukresuopowiadanianiebyłobykryminału.Jakzauważa
24PojęciazrozprawyIrenySławińskiejStrukturadziełateatralnego.(Propozycje
badawcze),zamieszczonejwzbiorowejpracy:Problemyteoriiliteratury,seriaI,Wro-
cław1987.
