Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Hydrosfera1jestwodnąpowłokąZiemiprzenikającąatmosferęilitosferę,obejmu-
jącąwodyatmosferyczne,powierzchnioweipodziemnewpostacigazowej,ciekłej
istałej.Wodyhydrosferygromadząsięwoceanach,morzach,jeziorach,rzekach,
bagnach,pokrywieśnieżnejilodowej,lodowcach,zbiornikachwódpodziemnych,
wnajniższejwarstwieatmosfery(troposferze),wpedosferzeibiosferze.Częśćhydro-
sfery,któraobejmujewodymórzioceanów,jestnazywanaoceanosferą,ata,która
obejmujewodywpostaciniezanikającegolodulodowcowego,morskiegoigrunto-
wegoorazstałąpokrywęśnieżną,nosinazwękriosfery.
Hydrosfera,stanowiącczęśćpowłokikrajobrazowejnaszejplanety(epigeosfery),
sięgawgłąblitosferydospąguskorupyziemskiej,którąwyznaczapowierzchnia
nieciągłościMohorovičicia(do35kmpodkontynentamiiok.5kmpodoceanami)
iobejmujenajniższąwarstwęatmosfery–troposferę,sięgającdotropopauzy
(do18kmatmosferynadrównikiemido6kmnadbiegunami).Watmosferycznej
ipowierzchniowejczęścihydrosferydominująwodywolne,wpodziemnejjejczę-
ściprzenikającejstrefęgórnejlitosferydominująwodywolneikapilarne,natomiast
wczęścipodziemnejhydrosfery,obejmującejdolnewarstwylitosfery,dominująwody
wstaniefizycznieichemiczniezwiązanym(Dawydow,Dmitrijewa,Konkina1979;
Lwowicz1979).
Zapasywodnehydrosferysąstałe,nieulegajązmianie2.Oceniasięjenaok.
1,4mldkm3(tab.A)3.Podstawętychzapasówstanowiwodamórzioceanów(96,5%);
1Termin„hydrosfera”pojawiłsiępodkoniecXIXw.ijestrównoznacznypojęciuwszyst-
kichwolnychwódZiemi,czyliwódprzemieszczającychsiępodwpływemdziałaniasiłygrawitacji,
ciepłalubciśnieniapiezometrycznego.
2Niewielkailośćwody(ok.4,8l10-4km3/rok)ulegarozpadowiwskutekfotodysocjacji
wwysokiejatmosferze(termosferze).Ucieczcewprzestrzeńkosmicznąwiększejilościwody
przeciwdziałatzw.efektlodowejpułapkinawysokościok.15kmnadpowierzchniąZiemi.
Równocześnieszacujesię,żemaksymalniedook.0,3km3/rokwodyjuwenilnejjestwprowa-
dzanedohydrosferywskutektrwającegonadalprocesuodgazowaniaskałgłębiZiemi.Ilościte
sąnatylemałe,żeodczasuuformowaniasięhydrosferyjejobjętośćpozostajeprawiestała
(m.in.Macioszczyk2006).
3Dokładnośćobliczeńzapasówwodnychhydrosferywahasięwgranicachok.100mlnkm3,
costanowiok.6%jejobjętościcałkowitej.
33
