Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
onietypowychformachiskali.Zagadnieniedominantypojawiasięteżczęsto
wpracachznanychurbanistówiarchitektów.WedługW.Czarneckiego„natle
masybudynkówmieszkaniowychbudynkipublicznewybijająsięswojąwielko-
ścią,najczęściejtenajbardziejcharakterystycznebudynkiwmieściepozostają
wpamięci,oneteżtworząwsylweciemiastadominantyarchitektoniczne”(Czar-
necki,1960,s.119).DlaK.Wejcherta„dominantyukładuprzestrzennego,zarów-
nowskaliarchitektonicznej,jakiurbanistycznej”,to:„budynkieksponowane
wysokością,wieżeorazzespołyprzestrzenneoindywidualnychcechach:place,
pomniki,zespołyusługowe,założeniaparkowe,anawetgrupydrzew–słowem
unikalneobiektywyróżniającesięwdanymśrodowisku.Dlaprzybyszówdomi-
nantystająsięsymbolamitegowłaśniemiasta.Wysokiedominantygórującenad
otoczeniempozwalająnałatwąorientację,dającnietylkoturystomiprzybyszom,
aleistałymmieszkańcommiastacenneinformacjewpływającenauniknięcie
niepokojącegouczuciazagubienia,zabłądzenia,zwłaszczawzłożonyminiedość
dobrzeznanymwefragmentachśrodowisku”(Wejchert,1974,s.61).
Dominantaarchitektonicznadziękiswojejspecyficejestteżjednymzbar-
dziejznaczącychelementówzagospodarowaniaprzestrzennegomiasta
1
.
Dominantyarchitektoniczne,podobniejaktreśćkrajobrazu,oddziałująna
widzawsposóbpodświadomy(Dąbrowska-Budziło,2002).
Dominantamiarchitektonicznymisązregułycharakterystyczneobiekty
związanezfunkcjamipublicznymiireprezentacyjnymiorazobiektytraktowane
jakowizytówkimiasta,jegosymboleiznakiszczególne.Wuchwałachmiej-
scowychplanówzagospodarowaniaprzestrzennegomiastdominantęokreślasię
jakoobiektkoncentrującyuwagęzewzględunawyróżniającąsięformęarchi-
tektonicznąlubwysokośćnatleotaczającejprzestrzenimiejskiej,akcentujący
ważnemiejsca;jejzadaniemjestteżułatwienieorientacjiczłowiekawmieście
2
.
Identyfikacjaikategoryzacjaprzestrzennamiastajestnierozerwalniezwiąza-
nazpercepcjączłowieka.Informacjaprzekazywanazapomocądominantyar-
1
RozporządzenieMinistraInfrastrukturyzdnia26sierpnia2003rokuwsprawie
wymaganegozakresuprojektumiejscowegoplanuzagospodarowaniaprzestrzennego:
„oelementachzagospodarowaniaprzestrzennego–należyprzeztorozumiećwszcze-
gólnościistniejąceiprojektowanepierzejeulic,placemiejskie,osieipunktywidokowe,
dominantykompozycjiprzestrzennej,charakterystyczneobiekty,atakżeterenyzieleni”
(§2,pkt7).
2
WUchwalenrXXVIII/242/2005RadyMiejskiejwGłogowiezdnia19kwietnia
2005rokuwsprawieuchwaleniazmianymiejscowegoplanuzagospodarowaniaprze-
strzennegozachodniejdzielnicyprzemysłowo-składowejwGłogowieokreślasiędomi-
nantęjakoobiektbudowlanylubjegoczęść,którykoncentrujeuwagęobserwatorów.
UchwałanrXXIII/335/2004RadyMiejskiejOstrowaWielkopolskiegozdnia26paź-
dziernika2004roku:antenytelefoniikomórkowejizwiązaneznimistacjebazowemogą
byćsytuowanewyłącznienabudynkachprzewidzianychwplaniejakodominanty,
wsposóbpodkreślającywaloryarchitektonicznetychdominantorazzuwzględnieniem
innychregulacjitejuchwałyiinnychobowiązującychprzepisów.
