Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czynienia,możnalepiejzrozumieć,sytuującjąwłaśniewśródkrajówpost-
kolonialnych-takichjak:Indie,Pakistanczypaństwaafrykańskie.Wtych
krajachpostkolonialnych,którewychodziłyspodwładzyfrancuskichczy
angielskichkolonizatorów,byłonajczęściejtak,żeoichlosiedecydowa-
lici,którzytymkolonizatoromuprzedniosłużyli.Prezydentamikrajów
afrykańskichpouzyskaniuprzeznieniepodległościczęstozostawaliofice-
rowiealbonawetsierżanciarmiiangielskiej.Łatwozrozumieć,dlaczego
elitywkrajachpostkolonialnychbyłyelitamikolaboranckimi(Rymkie-
wicz2010).RównieżwedługHannyGoskdominacjaimperiumrosyj-
skiego(czypruskiego)nadziemiamipolskimimiałacharakterkolonialny
iniespecjalnieróżniłasięodkolonizatorskiejaktywności,powiedzmy,bry-
tyjskiej(Gosk2010:14).Autorkastwierdza,żesytuacjęPolskipo1989r.
określićnależymianempostzależnościowej,wanalogiidopostzaborowej
wdwudziestoleciumiędzywojennym,aosytuacjipostkolonialnejmożna
mówićwodniesieniudobyłegoimperiumbrytyjskiego(Gosk2008:75).
Jednakwkonsekwencjizakorzenionegowpolskiejmentalnościprze-
konaniaoeurocentryczności(wyższości)polskiejkulturynadnp.azja-
tyckimiczyafrykańskimiobecnasytuacjaPolskiiinnychkrajówbyłego
obozuwschodniegopozostajedlaresztyświataniezrozumiała,podobnie
jakpolskimesjanizm.HistorykMaciejJanowskistwierdza,żeprzez150
latPolacykarmienibyliopowieściamiowłasnejwspaniałości,niewinności
i-tujestpiespogrzebany-wyjątkowości(ł)(podczasgdy)historiaPol-
skijesthistoriąnormalnego,przeciętnegokrajuperyferyjnego,przeciętnej
zacofanejgospodarkiinormalnej,przeciętnejkulturyodtwórczej,przej-
mującejcudzeideeraczejniżprodukującejwłasne(Janowski2008:234).
KwestionowanieprzezsamychPolakówkluczowychelementówwłasne-
godoświadczeniahistorii(kolonizacjiidekolonizacji)utrudniadyskusję
opolskiejtożsamości(Skórczewski2009:215)isprawia,żePolskabywa
wykluczanazzachodniegodyskursunatematpostkolonializmu(Skór-
czewski2010:46)tak,jakwcześniejzostaławykluczonazpowojennej
paradyzwycięstwa.
AnalogiczneprocesyniedotknęłyAustralii,jakokrajuougruntowa-
nejdemokracjiorazwpisującegosięwkategoriebrytyjskiegokoloniali-
zmu.Postkolonializm,jakodyskontynuacjaprzeszłości,redefiniujebo-
wiemsposóbopisywaniaświata.Radykalniezmienionozatemrównież
sposóbkulturowegokształcenia,wtymzwłaszczanauczanieojczystego
języka.
NatomiastwPolscekształceniepolonistycznetrwalewpisanezosta-
łowkulturowykontekstwielowiekowejobecnościpotężnegosąsiadaze
Wschodu.Dlategouwaginatematsposobunauczaniajęzykaojczystego
wPolsceiwprowadzaniakolejnychdokumentówprogramowychwtym
68
