Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
Wopowiadaniuz1945rokuJorgeLuisBorges1przedstawiłideęksiążki-
-encyklopedii,któraniezwykleszczegółowoopisywałanieistniejącyświat:
Dwalatawcześniej,nastronicachpewnejencyklopedii-plagiatu,odkry-
łemzwięzłyopisfikcyjnegokraju;obecnieprzypadekdostarczałmicze-
gośbardziejjeszczecennegoitrudnego.Miałemterazwrękuobszerny
imetodycznyfragmentcałkowitejhistoriinieznanejplanety,zjejbu-
dowlamiiwojnami,zprzerażeniemjejmitologiiizgiełkiemjejjęzyków,
zjejcesarzamiimorzami,zjejminerałami,zjejptakamiirybami,zjej
algebrąiogniem,zjejkontrowersjamiteologicznymiimetafizycznymi.
Iwszystkotonapiśmie,spoiste,bezwidocznejintencjidoktrynalnejczy
parodystycznej2.
Odnalezionytekst,nstudiumiluzorycznegoświata”,nmetodycznaencyklo-
pediailuzorycznejplanety”3,nosiłtytułnOrbisTertius”,asamświatopisywany
przeztentekstnazywałsięnTlón”.CechącharakterystycznąTlónujesttendencja
dowpływanianarzeczywistośćpozatekstową.JakpiszeBorges,rzeczywistość
tawwielupunktachstopniowopoddajesięwizjiTlónu,ostatecznieprzekształ-
cającsięwopisanąwtekście4,ulegającnszczegółowejirozległejrzeczywistości
zorganizowanejplanety”5.Tlónnieurzeczywistniasięsam:dotegoprocesupo-
trzebujeludzi,którzyczytajątekstiprzekształcająświatrealnynapodobieństwo
opisanegowksiędze.JakpiszeBorges,Tlónjestlabiryntemnutkanymprzez
ludzi,przeznaczonymdoodczytaniaprzezludzi”6.
Czytelnikniniejszejksiążkimożebyćzaskoczonypowyższymnawiązaniem
dofikcyjnegoświatastworzonegowwyobraźniBorgesa:nietegozapewne
1J.L.Borges,Tlón,Uqbar,OrbisTertius,w:idem,Fikcje,przeł.A.Sobol-Jurczykowski,PIW,
Warszawa1972,s.11-28.
2Ibidem,s.12.
3Ibidem,s.22.
4Ibidem,s.23.
5Ibidem,s.24.
6Ibidem.