Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jegoostatniegodziennikadająsięczytać,chociażnieprzynoszą
nicnowego.Masabanalnychszczegółówitrywialnychobserwacji
zostajeuszlachetnionaprzezsamfaktutrwaleniaich;przezto,że
ktośjespisał”35.
Wprzypadkudziennikówsekretnychpodziałnaprofesjonali-
stówiamatorówbywanawetprzedmiotemgierizabawliterackich.
ot,piszechoćbyJanuszGłowacki,stylizującnarratoraswejmini-
powieścinaosobnikaniezbytrozgarniętego:nJakoczłowiekświatły,
długotrwałyartysta(jakkolwiekniemamartystycznychpapierów)
iobiektywnyprawdomówca,wzoremznanychprzykładówpowzią-
łemdecyzjęsporządzićnotatkędlawykorzystaniawtakiczyinny
sposób,żebytoodegrałotakąalboinnąrolę,nawethistoryczną”36.
Rzeczjasna,możnazałożyć,żeujęciesocjologicznezwiązanejest
zprzemianą,którannastępujechybawtedy,kiedyzamiastauto-
nomicznychtekstów-literackichczydyskursywnych,otomniej-
sza-zaczynabadaćsięświadectwa:listy,pamiętniki,różnedoku-
mentyosobiste.Mówiąckrótko:kiedystaramysięwsłuchaćwgłosy
niezawodowców”37.Alecowtakimraziezrobićnp.zprzypadkiem
panideSevigne?Wszakpozalistaminnienapisaławżyciuanijed-
nejstronicy”38.
AlexKurczabapiszecoprawda,żeoliterackościdziennikadecy-
dujefaktpisanianazamówienie,cowiążesięzpominięciempry-
watności39.Możnatonawetukonkretnić,odwołującsiędoper-
spektywyliteraturoznawczej:nWidaćtoszczególniewyraźnie
wprzypadkutakichnazw,jakNiebieskiekartkiczyWspomnienia
zteraźniejszości,którepojawiająsiębądź(początkowo)jakotytuły
_
_
_
_
_
_
35M.Eliade:Religia,literaturaikomunizm.Dziennikemigranta.Przeł.
A.Zagajewski.Londyn1990,s.24.
36J.Głowacki:Skrzek.W:Idem:Skrzek.Coraztrudniejkochać.War-
szawa1980,s.7.
37M.Szpakowska:Międzykulturąinaturą.ZM.Szpakowskąrozma-
wiaJ.Pałach.nNoweKsiążki”2003,nr4.Zob.M.Szpakowska:Chciećimieć.
SamowiedzaobyczajowawPolsceokresuprzemian.Warszawa2003.
38Zob.M.Mroziński:Wstęp.W:PanideSevigne:Listy.Przeł.M.Mro-
zińskiiA.Tatarkiewicz.Warszawa1981,s.5.NiecoinnyprzypadektoJakub
Wojciechowski,któregopamiętniknadesłanynakonkursPolskiegoInstytutu
SocjologicznegowPoznaniuzostałopublikowanyjakoŻycioryswłasnyrobot-
nikaizyskałuznanieśrodowiskaliterackiego.Wojciechowskiwydałjeszczezbiór
opowiadań(zprzedmowąŻeleńskiego-Boya),aw1935rokuPolskaAkademia
LiteraturyprzyznałamuZłotyWawrzynzawybitnezasługidladobralitera-
turypolskiej.PodobniemasięsprawazUrkeNachalnikiem,autoremŻyciorysu
własnegoprzestępcy(1930)iopowiadańpisanychwjidysz.obydwuuznaćmożna
(iwświecieliterackimuznawano)zannaturszczyków”.
39A.Kurczaba:GombrowiczandFrish.AspectoftheLiteraryDiary.Bonn
1980,s.8.
40
Wprowadzenie
