Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Istota,rodzajeisposobyrozliczeńinstrumentówpochodnych
13
Abyograniczyćwszystkiewymienionerodzajeryzyka,organizacjeozasięgu
międzynarodowym(m.in.BankforInternationalSettlements,BIS;International
OrganizationofSecuritiesCommissions,IOSCO)próbująopracowaćzaleceniadla
wszystkichpodmiotówtworzącychsystemfinansowy.CzęśćznichdotyczyCCP.
Najogólniejrzeczujmując,CCPmogąograniczyćryzyko(wtymsystemo-
we)stającsięstronątransakcji,dokonującwielostronnegonettinguoraznarzucając
różnegorodzajupraktykipostępowania.Odnosząsięonedoaspektówprawnych
transakcji,zarządzania,wtymzarządzaniaryzykiem,ograniczaniaryzykakredyto-
wegoipłynności,stosowaniazabezpieczeń,wtymzwłaszczadepozytówzabezpie-
czających,skutecznościrozrachunków,wtymrozrachunkówpieniężnych,dostawy
instrumentówfinansowychczytowarów,zarządzaniawwarunkachupadłości,roz-
dzieleniapozycjiizabezpieczeńklientów.
Zanimprzejdziemydobardziejszczegółowegoomówieniawielukwestiizwią-
zanychzCCP,wartopoświęcićchwilęarchitekturzecałegorynkufinansowego.
Choćkształttejarchitekturyjestróżnywróżnychkrajach,możnawyróżnićpięć
podstawowychelementówjątworzących.Sąnimi:systempłatniczy,depozytpapie-
rówwartościowych,systemrozrachunkupapierówwartościowych,partnerzycen-
tralniibazadanychozawartychtransakcjach.
Systempłatniczyjestzestaweminstrumentów,procedurizasadtransferuśrod-
kówpłatniczychmiędzyuczestnikamirynkufinansowego.Możeonmiećpostaćsys-
temupłatnościbruttowczasierzeczywistym(real-timegrosssettlement,RTGS)lub
systemunettozopóźnieniem(deferrednetsettlement,DNS).Tenpierwszywykonuje
zleceniapłatnicze,jeśliuczestniktransakcjimawystarczającąilośćśrodków.Płatno-
ścisąostateczne(nieodwołalne).Systemtenwymagadużejilościpłynnychśrodków
wtrakciednia(intraday).NatomiastsystemDNSzbierazleceniapłatniczezcałego
dnia(lubczęścidnia,jeślirozliczeniasąkilkarazydziennie)irozliczajenetto.Wyma-
gatoznaczniemniejszejpłynnościniżwprzypadkuRTGS,aleniegwarantujeotrzy-
maniapłatności,jeślijedenzpartnerówniebędziedysponowałodpowiednimiśrodka-
mifinansowymidorozliczeniapozycjinetto.Wtedyniektórepłatnościsąodwracane,
cogenerujeryzykopłynnościikredytowe,zależneodkształtusystemu.Wpraktyce
obiecechywzorcowychsystemówsąłączone,czylifunkcjonująsystemyhybrydowe.
Procespłatnościobejmujeczteryetapy:dokonaniezlecenia,sprawdzeniepoprawno-
ścidanych,sprawdzeniemożliwościwykonania(dostępnośćśrodków)irozliczenie
(odbiorcaotrzymujeśrodkiitransakcjastajesięnieodwracalna).
Depozytypapierówwartościowych(centralsecuritiesdepositories)odgry-
wająkluczowąrolęwstrukturzerynkufinansowego.Prowadząonerachunkiin-
westycyjnedlauczestnikówrynku,naktórychmogąoniprzechowywaćpapiery
wartościowe.Ponadtoświadcząusługizwiązanezadministrowaniemaktywami.
Przechowywaniemożedotyczyćpapierówwpostacifizyczneji(częściej)wfor-
miezdematerializowanej.Dziękitakimdepozytomznaczącoograniczasięryzyko
przypadkowejlubświadomejzmianyparametrówpapierówwartościowychczyich
zniszczenia.Wwielukrajachdepozytjestzintegrowanyzsystememrozrachunku
papierówwartościowych.
