Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
3I
ciepodatkudochodowegoodosóbprawnych.Wmyślart.7ust.1u.p.d.o.p.,
opodatkowaniupodlegadochódbezwzględunarodzajźródełprzychodów,
zjakichdochódtenzostałosiągnięty.Jednocześniejednakwniektórychprze-
pisachustawyzostałyskonkretyzowaneniektóreźródłaorazpostacieprzycho-
dów(zwłaszczawart.10ust.1,12ust.1,17bust.1u.p.d.o.p.).Instytucjepra-
wacywilnegostanowiątakżejednozkryteriówokreślającychprzedmiotopo-
datkowaniawzakresiezryczałtowanegopodatkudochodowegoodniektórych
przychodówosiąganychprzezosobyfizyczne.Chodzimianowicieo,stanowiące
źródłoprzychodów,umowynajmu,podnajmu,dzierżawy,poddzierżawylub
inneumowyopodobnymcharakterze(art.1pkt2u.z.p.d.o.f.).
Instytucjecywilistycznerównieżwykorzystywanedokonstruowania
ulgizwolnieńpodatkowych.Zarównoulgi,jakizwolnieniazasadniczokoja-
rzonezurzeczywistnianiempozafiskalnychfunkcjisystemupodatkowego.
Abstrahującodpytania,czyniegodząonewzasadypowszechnościorazrów-
nościopodatkowania103,należystwierdzić,żeniewątpliwieichrealizacjawie-
dziedoredukcji(wwypadkuulg)lubzniesienia(gdychodziozwolnienia)cię-
żarupodatku104.Jesttooczywiścieskutekzamierzonyprzezustawodawcę,gdyż
zdolnośćkształtowaniasytuacjiprawnopodatkowej(itymsamymekonomicz-
nej)wsposóbkorzystnydlapodatnikapozwalaczynićzsystemupodatkowego
narzędziepolitykispołeczno-gospodarczej.Dziękitemupaństwo(orazwpew-
nymzakresiejednostkisamorząduterytorialnego)-rezygnujączczęścinależ-
negoimdochodu-mogąkształtowaćokreślonezjawiskaiprocesywpożąda-
nyprzezsiebiesposób105.Możnaogólnieprzyjąć,żeupodstawfunkcjonowania
ulgizwolnieńpodatkowychleżązwykleracjeaksjologiczne,które-przynaj-
mniejzzałożenia-mająusprawiedliwiaćodstąpienieodopodatkowanianaza-
sadachogólnych.
Zulgami(wszerokimrozumieniu)orazzwolnieniamimamydoczynie-
niawobrębiewszystkichpodatków,aczkolwiekfunkcjeposzczególnychpo-
datkówniewątpliwiedeterminującharakterprzywilejów(preferencji)podat-
kowych.Wprawdziejurydycznykształtposzczególnychprzywilejówwynika
zespecyficznychcechokreślonegopodatku,zasadniczouichpodstawtkwią
pewneuniwersalnewartości,preferowaneprzezustawodawcę.Znamiennym
przykłademulgiizwolnieniarealizującezasadęochronyrodziny,zaliczane
dotzw.rozwiązańprorodzinnychnagrunciesystemupodatkowego.Ichideą
przewodniąjestuchylenielubredukcjaciężarupodatkowego,bądźzewzglę-
dunawięzirodzinne,bądźzuwaginaceleizałożeniapolitykirodzinnej.Wtej
materiizwracająuwagę-zwłaszczanagrunciepodatkudochodowegoodosób
103Szerzejnatentemat:W.Nykiel,Ulgiizwolnieniawkonstrukcjiprawnejpodatku,
Warszawa2002,s.75-78orazE.Tegler,Wybraneaspektyteoretyczneipraktycznesprawied-
liwościpodatkowej(w:)PodstawowezagadnieniaprawafinansowegoipolitykifinansowejwPol-
scewlatach1989-1997-KsięgaJubileuszowaProfesoradr.LeonaKurowskiego,red.E.Chojna-
-Duch,W.Goronowski,Warszawa1998,s.60.
104W.Morawski,Ulgiizwolnieniawprawiepodatkowym,Gdańsk2003,s.50oraz
S.Dolata,Podstawywiedzyopodatkachipolskimsystemiepodatkowym,Opole1999,s.74.
105W.Nykiel,Ulgi...s.42.