Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pragmatycznejakometodainterpretowaniazjawisk
społecznych,politycznychikulturalnych52.Podczastej
nielegalnejedukacjiuderzałogowwywrotowych,
lewicowychlekturach,iżklasypanującemajązdolność
narzucaniaklasomeksploatowanymswegosposobu
myślenia.Oznaczałoto,żeklasapanującanietylko
zagarniałaistotnączęśćproduktuspołecznego,lecz
jednocześnieusiłowaładuchowoujarzmićklasę
robotniczą53.
„Wyzwolenie”sięgałoswymikorzeniamiWilna
istanowiłouczniowskiestowarzyszeniemająceformę
korporacjiwzorowanejnapolskichorganizacjach
studenckichwDorpacie(obecnieTartuwEstonii).Jednak
przekazywanetreściideowewykształconezostałypod
wpływeminteligencjirosyjskiej54.Zacelstawianosobie
przeciwdziałanierusyfikacji„naszegokraju”.Podstawę
ideowączerpanozkatolickiegoogląduświata.Jednak
dyneburskioddziałprzejawiałdośćsilnetendencje
wkierunkuradykalizmuspołecznego
iniepodległościowego,cowynikałozfaktu,iżkierował
nimJerzyCzeszejko-Sochacki,późniejszyposeł
komunistycznynaSejmWarszawski55.W1913r.
nastoletniSwianiewiczprzystąpiłdopowołanegoprzez
CecylięPlater-Zyberkruchumłodzieżypolskiej,skupionej
wokółwydawanegowWarszawiemiesięcznikakatolicko-
społecznego„Prąd”56.
Wtejmłodzieńczejaktywności,obokwpływudomu
rodzinnego,należyupatrywaćrozwiniętychwdorosłym
życiupoglądów,któredoprowadziłySwianiewicza
doopowiedzeniasięzafederacyjnymprogramemJózefa
Piłsudskiegoczyteż,patrzącszerzej,zaemocjonalnym
przywiązaniemdotradycjiWielkiegoKsięstwa
Litewskiego.Niejakonaturalnietakiepoglądyskutkowały
antyrosyjskąpostawąwzakresieżycia
politycznego57.TrzynastyrokżyciasamSwianiewicz
podajejakopoczątekpolitycznejedukacjiistanięcia
wcieniulegendyPiłsudskiego58.
ZarysowanemłodzieńczelataSwianiewiczawpisywały
sięwszerszezjawisko.Uwieluwspółczesnychmu–
