Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Intensyfikacjaidezintensyfikacjawlingwistycepolskiej
nięciazbioru,wktórejautorkaanalizujewymiarintensywności,
któryniebyłdotychczaspodejmowanywliteraturze.Opisujetu
intensyfikacjęuzyskanąprzezużyciezaimkówupowszechniających
iprzeczących(np.wszystko,wszędzie,każdy,nikt),które
sąwewspółczesnejpolszczyźniepodstawamisłowotwórczyminielicznej
grupyderywatów,tworzącejkategorięnazwzawierającychinformację
ozwiększonejintensyfikacjiwszechogarnięciazbioru.Znaczenietojest
wprowadzonedoderywatuprzezjedenzsufiksówofunkcjiekspresywnej,
prymarniewystępującychwderywatachprzymiotnikowych,amianowicie:
-utk(i),-eńk(i),-uteńk(i)(ś).Sufiksytemajątakżewersjęadwerbialną:
-utk(o),-eńk(o),-uteńk(o)(ś)(Wierzbicka-Piotrowska,2010:58).
Możliwościmotywacjisemantycznejleksemów,będącychneu-
tralnymiwykładnikamiintensywnościcechyistanuwróżnych
językacheuropejskich,badaMariolaJakubowiczwartykuleCzym
mogąbyćmotywowanewykładnikiintensywności?Naprzykładzie
różnojęzycznychodpowiednikówpolskiegobardzo(Jakubowicz,
2014).Wskazuje,żeBprzysłówekbardzo(iperanalogiamjego
odpowiednikiprzekładowe)jestnajbardziejreprezentatywnym
przykłademintensyfikatora,nieniosącymwsobietreści,ajedynie
natężenieomawianejcechybądźstanu”(Jakubowicz,2014:66).
Autorka,napodstawiemateriałuzwielujęzykóweuropejskich(nie
tylkosłowiańskich)wysuwatezę,żeBPrawdopodobniewszechobecna
okażesiętendencjadomotywacjiwykładnikaintensywnościprzede
wszystkimmotywantamizkategoriipojęciowychWIELKOŚĆ,
ILOŚĆ,SIŁA”(Jakubowicz,2014:75).
Przymiotnikpięknyorazjegofunkcjonowaniewpolszczyźniejest
przedmiotemzainteresowaniaMonikiSzymańskiejwtekścieWybrane
wykładnikiintensywnościcechyokreślanejprzymiotnikiempiękny
wprasiecodziennejpo1989roku.Analizakorpusowa(Szymańska,
2018).WinnejpracyautorkaanalizujeBzróżnicowaniawłaściwości
semantycznychprzysłówkówwykraczającychpozaróżnicekomuniko-
wanegoprzezniestopnianatężeniacechy”(Szymańska,2021:171).
Polskiebadaniajęzykoznawczenadzagadnieniemintensywności
podejmowanebyłyrównieżwujęciudiachronicznym.Rozpoczęła
jeKleszczowa,którawpracyJęzykoweśrodkiintensyfikowania
29
