Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Intensyfikacjaidezintensyfikacjawlingwistycesłowackiejiczeskiej
kvantemúsilivynaloženéhovurčitédobć(stimkufremjsmesenadfeli),
n§bržtakéjehodélkou,atojaksouvislou,vlastni(dnessenavásnaćekal),
takpferużovanou(opakováni:tamjsemseodjakśivanachodil).Ikdyžse
nćkdypozornostpfijazykovéformulacizamifispiżnakvantumv§sledku
(dnesjsemtohonapsal)nežlinaintensituvlastnihokonáni(dnesjsemse
napsal),jepfecevždyzákladempojetitatointensita.Intensitastavu,kter§
velmičastonezávisinavlisubjektu,záležibudvintensitć,skterousena
subjektuprojevuje(spátjakodrćvo),nebovjehodélce,afvlastni(tenkrát
jsemsipoleśel)nebopferużované(tamjsemsenćconaleśeln.naléhal)
(Mathesius,1947:70-71).
Niesposóbpominąćpowiązaniaintensywnościzekspresywnoś-
cią,naktórewskazujewpracyExpresivitaslovavsoućasnéćeśtinć
JaroslavZima(Zima,1961).Semantycznąintensykacjąnazywa
zjawiskotypowewobrębieekspresywnościadherentnej10,określając
jejakowyrażającenadmiernośćwstosunkudoobiektywnieneu-
tralnejrzeczywistości.Wperspektywiemoichrozważańokategorii
intensywnościrozpatrywanejzarównonaprawo(+),jakinalewo(-)
odpunktuB0”naskalinormy,istotnesąprzemyśleniaautora:BJesa-
mozfejmé,ženadmćrnostmusimeovżemchápatjakoznakov§v§kyv
odnormálunikolivjensmćrempozitivnim,n§bržismćremopačn§m,
tedyjakonadmćrnouvelikostijakonadmćrnoumalost(nepromluvit
slvko,slovičkovev§znamu(krátk§hovor))”(Zima,1961:44).
Odnotowaniawymagarównieżzwiązekintensywnościzemo-
cjonalnościązdania,nacowtekścieEmocionalitaslovanskévety
zwracauwagęRomanMrázek(Mrázek,1985),piszącointensyku-
jącejrolizaimkówipartykuł.
Podobniejakwlingwistycepolskiej,tłemdlabadańnadproble-
matykąintensywnościsąwjęzykoznawstwiesłowackimiczeskim
przysłówki,przyktórychanaliziesemantycznejwychodzisięodich
prymarnejfunkcjisyntaktycznej.CzeskilingwistaFrantiżekKo-
pečklasykujeprzysłówkijakotzw.słowadrugiegookreślenia,co
10BVćtżinaslovslovnizásobynemáznakyexpresivityvesvémzákladnimv§zna-
mu:jsouneutrálniavyjadfujivćcnépojmyjakoodrazskutečnosti.Avżaktakéslovood
pvoduneutrálnimžesémantickouzmćnounab§tustálenéhov§znamuexpresivniho.
Docházitakkv§znamovémuvćtvenislova,ježpakvedlesvéhov§znamuvćcného,
neutrálniho,idalżiv§znamnebodalżiv§znamyexpresivni”(Zima,1961:43).
33