Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Intensyfikacjaidezintensyfikacjawlingwistycepolskiej
śleniemgradacyjnymimorfologicznąkategoriąstopnia,rozumiejąc
jednakintensywnośćwsposóbsemantyczny.
Powyższeustaleniapokazują,żekategoriaintensywnościpowią-
zanajestzgradacjąistopniowaniemorazzróżnymistopniamiskali.
FundamentalnedlabadańnadgradacjąsąspostrzeżeniaEdwarda
SapirawpracyGradacja:studiumzsemantyki(Sapir,19729),gdzie
pisze,żeBgradacja(porównywanieilościowe)jakoprocespsycho-
logicznypoprzedzamierzenieiliczenie”(Sapir,1972:9)irozróżnia
gradacjęlogiczną,psychologicznąorazjęzykową(implicytnąieks-
plicytną).Wobrębiegradacjiimplicytnejwyodrębniawyspecjali-
zowaneformydwuwyrażeniowejęzykowoniezwiązane,wskazujące
naopozycje(dobry-zły).Sapirpoświęcarównieżuwagęstopniom
pośrednimistopniowinajwyższemu.WprowadzapojęciaBwarun-
kowego/względnegostopnianajwyższego”orazBbezwarunkowego/
absolutnegostopnianajwyższego”(Sapir,1972:33),wskazująctym
samymnawyrażeniabiegunoweiabsolutne.DoprzemyśleńSapira
odnosisięAnnaWierzbicka,którawpracyPorównanie-grada-
cja-metafora(Wierzbicka,1971)omawiastrukturęsemantyczną
komparatiwu,związekmiędzygradacjąaporównaniem,orazstawia
hipotezęometajęzykowymcharakterzesłowaBbardzo”.
Szczegółowegoopisuzłożonejproblematykistopniowaniado-
starczająchociażbytomyZagadnieńkategoriistopniawjęzykach
słowiańskich(H.Orzechowska,red.,1976,1980,1983,1986,1990).
Kontynuacjębadańnadgradacjąikategoriąstopnianagruncie
porównawczymznajdziemyteżwtomieStudiagramatycznebułgar-
sko-polskie.Ilość.Gradacja.Osoba(1986).Wjęzykachwschodnio-
słowiańskichnatomiastanalizękonstrukcjiwyższegoinajwyższego
stopniaprzeprowadzawpracySemantykaiskładniawyrażeńgra-
dacyjnych(wjęzykachwschodniosłowiańskich)MarianJurkowski,
stwierdzając,żekategoriastopnianieniesieinformacjiointensyw-
nościcechyjakiegośobiektu,ajedynieinformacjędotyczącąoceny
ilościowejcechporównywanych(Jurkowski,1976:50).
9WoryginaleSapirE.,1944:Grading:AstudyinSemantics.W:Selected
Writings.Ed.D.Mandelbaum,Berkeley1958.
31
