Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Intuicjawmyśliflozofcznej
Intuicjamożemiećkonotacjęnegatywną,kojarzonąznparapsychicznoś-
cią”inokultyzmem”
.Towłaśniepowoduje,żewielubadaczyzdystansem
odnosisiędointuicji.Azatemrozpoznaniepojęcianintuicji”ipokazanie,
żemożnaposiąśćiwykorzystaćpewneunikalneumiejętnościużyteczne
wpraktycepodejmowaniadecyzjiwydajesiębyćwartościowepoznawczo
iużytecznepraktycznie28.
JaksłuszniezauważaS.Epstein,wieluautorówdefiniujeintuicjęprzede
wszystkimwkategoriachtego,czymonaniejest,aniewkategoriachtego,
czymintuicjajest.Zgadzająsię,żejesttoformaprzetwarzaniainformacji,
któraróżnisięodrozumowaniaanalitycznego,alepozatymmająniewiele
lubnicdododania29.Naprzykład,definicjaintuicjiwmirdNewInterna-
tionalDictionaryWebsteratondochodzeniedobezpośredniejwiedzy
lubpewnościbezrozumowaniaiwnioskowania”30.Wpodobnymduchu
D.G.Myers,zgodniezdefinicjąsłownikową,określaintuicjęjakonnaszą
zdolnośćdobezpośredniegopoznania,donatychmiastowegowglądubez
obserwacjiipowodu”31.
1.2.Intuicjawmyślifilozoficznej
Całahistoriaeuropejskiejmyślifilozoficznejnadpoznawalnościąświatajest
próbąuchwyceniarozumemtego,cowykraczapozarozumowepoznanie
świataiokreślanejestnajczęściejterminemintuicja.Zagadnienieintuicji
wpoznaniuludzkimjestistotnymproblemempodstawowegodziałufilozofii
zwanegoteoriąpoznanialubepistemologią.PostanowiliśmyzaAnnąDra-
barekzwrócićuwagęnaepistemologiczneznaczenietegoterminuzgodnie
zdośćpowszechnymzwyczajemstosowaniago-głównieprzezfilozofów-
naokreślniecałej,obszernejdziedzinydociekańidyskusjiwokółmożliwo-
ści,warunkówlubkryteriówosiąganiawiedzyadekwatnej,prawomocnej,
prawdziwejetc.Niemamywkażdymrazienamyśliwyłącznieowejswoistej
liniirozwojowejwteoriipoznania,któraznalazłakulminacjęwintuicjoni-
zmieBergsonaidałainspiracjęrozlicznymnurtomrefleksjinadintuicją.
Terminnintuicja”wydajesięlepszyodinnychpokrewnychokreśleńzracji
28
R.Rowan,op.cit.,s.113.
29
S.Epstein,DemystifyingIntuition:Whatitis,whatitdoes,andhowitdoesit,nPsychologi-
calInquiry”2010,21(4),s.295-312.
30
Webster’sthemirdNewInternationalDictionaryoftheEnglishLanguage,Massachusetts
1966.
31
D.G.Myers,Intuition,itspowersandperils,NewHaven2002,s.1.
25
