Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
izwyklesąnanichwytwarzanepowłokiwęglików,azotkówitlenkówprocesamiCVDiPVD.
Narzędziaztakimipowłokamisąpowszechniestosowanedoskrawaniastaliiżeliw,natomiast
narzędziazpowłokamidiamentowymiidiamentopodobnymisąstosowanedoskrawania
stopówAl-Siimateriałówkompozytowych.Stosowaniepowłokdonarzędzizwęglików
spiekanychjestwysoceopłacalne,gdyżzużycienarzędzizpowłokamijestwielerazymniejsze
niżnarzędziniepowleczonych.Jednocześniepowłokiumożliwiająwielokrotnezwiększenie
prędkościskrawaniaod30do200m·min-1iuzyskaniedużejwydajności.
ProcesyCVDsąpreferowanedopowlekanianarzędziskrawającychzwęglikówspieka-
nych,gdyżtymprocesemmożnajednocześnieobrabiaćdużąliczbęnarzędziinanosić
wielewarstwwróżnejsekwencji.Ponadtowęglikispiekaneniesątakczułenawysoką
temperaturę(800-10000C)wymaganąpodczasprocesuCVDjakstaleszybkotnące,którepo
procesieCVDwymagająhartowaniaiodpuszczania.ProcesyPVDumożliwiająnatomiast
wytwarzaniepowłokzTiN,Ti(C,N)lubTi(Al,N)wtemperaturzenawetponiżej4500C,co
umożliwiapowlekaniecieplnieczułychstaliszybkotnącychbezpogorszeniaichtwardości,
wytrzymałościiodpornościnapękanie.Wymaganewłaściwościpodłożauzyskujesięzatem
wwynikuobróbkicieplnejstaliprzedprocesemPVD,apowlekaniejestobróbkąkońcową.
PowłokiwytwarzaneprocesamiPVDsązwyklecieńsze(grubośćcałkowita<5pm)isą
nakładanegłównienafrezyiwiertła,natomiastpowłokiotrzymywaneprocesamiCVD
sągrubsze(grubośćcałkowita>8pm)isąnanoszonenanarzędziasłużącedotoczenia.
Narzędziasłużącedotoczeniasąwytwarzanegłówniezwęglikówspiekanych,natomiast
frezyiwiertłasąwytwarzanezestaliszybkotnącychizwęglikówspiekanych.
Si
3
N
4
isialonzarównowpostacimasywnej,jakiwpostacipowłokinienadająsięna
narzędziaskrawającedoobróbkistopówżelazazewzględunaichdużąrozpuszczalność
wżelazie,aprzeztodużezużycierozpuszczeniowo/dyfuzyjne.Al2O3cechujesiębardzo
małąrozpuszczalnościąwżelazieidlategojegozużycierozpuszczeniowo/dyfuzyjnepod-
czasobróbkistopówżelazajestznikomomałe.Wykazujenatomiastskłonnośćdozużycia
wwynikudyskretnegoodkształceniaplastycznegoimikrościerania.
Naprężeniaściskającewwarstwiewierzchniejoddziałująkorzystnenajejtrwałość.Zwięk-
szająwytrzymałośćzmęczeniowąszczególniewwarunkachdziałaniasiłskręcających
izginających,atakżestykutocznego.Dlategocelem,przynajmniejczęściowym,niektó-
rychrodzajówobróbkipowierzchniowejjestwytworzeniewwarstwiewierzchniejwyrobu
znacznychnaprężeńściskających,naprzykładkulowanie,nagniatanierolkami,nawęglanie,
azotowanie,hartowaniepowierzchniowe.
1.3.Kryteriadoboruprocesówwytwarzaniawarstwywierzchniej
Podstawądoboruprocesuwytwarzaniawarstwywierzchniejsąprognozowanewłaściwości
użytkowewyrobu.Rozpatrywaćnależynietylkowłaściwościwarstwywierzchniej,ale
równieżwłaściwościpodłożaigranicymiędzywarstwąapodłożem.Zmianawłaściwości
1.3.KRYTERiADOBORUPROCESÓWWYTWARZANiAWARSTWYWiERZCHNiEJ
27