Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
właściwościinaprężeńwłasnych.Zniekształceniewyrobupodczasobróbkicieplnejmożna
ograniczyćpoprzez:
●zmniejszeniedoniezbędnegominimumzmianpolapowierzchniprzekrojupoprzecz-
negowyrobu,
●
stosowaniegatunkówstalihartującychsięwpowietrzu-małaszybkośćchłodzenia
podczashartowania,
●
uwzględnieniewprocesachtechnologicznychwyrobów,abyichośsymetriibyłazgodna
zkierunkiemwalcowania,
●
stosowaniestaliwytwarzanychmetalurgiąproszków,cechującychsięjednorodnym
przestrzennymrozkłademwęglików,
1.6.Zmianakształtuiwymiarówwyrobówhartowanych
Przemianyfazowewystępującepodczasobróbkicieplnejstalipowodują,żezmianyob-
jętościzachodzącepodczasnagrzewaniaichłodzenianiesąwpełniodwracalne.Dlatego
wyróbpoobróbcecieplnejmożewykazywaćzmianękształtuiwymiarówwporównaniu
zjegokształtemiwymiaramiwyjściowymi.Zmianyobjętościwyrobówhartowanych
sąspowodowanemniejsząobjętościąwłaściwąmikrostrukturyskładającejsięzferrytu
iwęglikówwporównaniudoobjętościwłaściwejmartenzytu.Zmianykształtusąistot-
nymproblememwprocesiewytwarzaniaprecyzyjnychelementówiwwarunkachdużej
dokładności,naprzykładsamochodoweskrzyniebiegów.Jużmałezmianywymiarów
ikształtuwspółpracującychkółzębatychpowodująnieregularnąpracęprzekładni.Stąd
znacznezwiększeniehałasuirównieżprzeciążeniaprzekładniprowadzącedoichszybkiego
zużycia.Zmianywymiarówwyrobówwwarunkachszybkiegochłodzeniasąnieuniknione.
Niemożnaichwyeliminowaćpodczasobróbkicieplnej-dążyćnależydominimalizacji
tychzmianiichstałości.
1.7.Podstawoweobróbkiwarstwywierzchniejwyrobówstalowych
Dopodstawowychobróbekwarstwywierzchniejwyrobówstalowychnależy:
●
nawęglanie-wyrobyponawęglaniuihartowaniuuzyskujątwardąwarstwęwierzchnią
oszerokimzakresiegłębokościorazdobrejodpornościnazmęczeniestykoweizużycie
wwarunkachtarcia;głównymniedostatkiemtejobróbkijestzniekształceniewyrobów
przeznaprężeniawłasnespowodowanewystępowaniemdużegogradientutemperatury
podczasoziębianiazzakresuaustenituizmianęobjętościpodczasprzemianyaustenitu
-zwyklewmartenzyt;
●
azotowanie-podstawowązaletąprocesuazotowaniajestwytworzenienawyrobach
warstwywierzchniejodużejtwardości,bardzomałezmianyichwymiarów,również
dużaodpornośćnazużycieadhezyjneizatarcieorazdobraodpornośćnakorozję;
niedostatkiemprocesuazotowaniajestnatomiastcienkawarstwatwardaidługiczas
procesu<10h;
1.7.PODSTAWOWEOBRÓBKiWARSTWYWiERZCHNiEJWYROBÓWSTALOWYCH
31