Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
CzęśćI.Religiaislamu
opracowaniugowXIVstuleciunaszejeryprzezwybitnegoislamskiego
filozofaiuczonegoIbnChalduna22.
WiększaczęśćmieszkańcówArabiibyłanomadamiiciągłeprzemiesz-
czaniesięzmiejscanamiejscewycisnęłopiętnonaichpsychiceicha-
rakterze23.MieszkańcyprzedislamskiejArabiimielitemperamentwo-
jowników,zacieklewalczylioobronętradycjiplemiennychihonoru,
aichspołecznośćcharakteryzowałorozdrobnienieplemienne,będące
skutkiembrakujednolitejwładzycentralnej.
okolicznościteprowadziłydolicznychwalkmiędzyplemiennych,gwał-
tówinajazdówrabunkowych,którenieustałyrównieżwpierwszych
dziesięcioleciachislamu.Wojnymiędzyplemiennetrwałyniekiedydzie-
siątkilat,dającnatchnieniepoetomistwarzającimmożliwośćodegra-
niaważnejrolispołecznej.Poetabyłrzecznikiemswojegoplemienia,
troszczyłsięojegohonor,broniłgoprzednapaściamiizjadliwymi
satyrami.Arabowiewierzyliwnadnaturalnezdolnościpoety,uważając,
żemieszkawnimzłydżinn,którygoinspirujeiwyposażajegosłowa
wzłowrogąmoc,wrazzesłowamiprzenoszącąsięnaadresata.Ztych
względówmożnizabiegalioprzychylnośćpoetów,aichopiekunowie
pragnęlidziękipoezjizdobyćsławęalbozabezpieczyćsięprzedsatyrami
idlategonieszczędziliimpodarunków.Możnaprzyjąć,żepoecipełnili
funkcjępublicystów,zktórychzdaniemtrzebasiębyłoliczyć24.Co
znamienne,staroarabscypoeciniepotrafilipisaćaniczytać,ponieważ
poezjamiaławtedycharakterustnyibyłarecytowanaprzeztwórców,
asłuchaczezapamiętywalijąiprzekazywalidalej.oistotnejrolipoezji
22
Por.IbnChaldun,Społeczeństwoipaństwo[w:]J.Bielawski,IbnChaldun,Warszawa
2000,s.95-100.WprzekonaniuIbnChaldunaostatecznymcelem,doktóregoprowadzi
solidarnośćgrupy,jestwładzazwierzchnia.
23
JakzauważyłP
.Hitti,dwoistycharakterArabiipowoduje,żejejmieszkańcydzielą
sięnadwiezasadniczegrupy:koczowniczychBeduinówiludosiadły,awyznaczenie
wyraźnejliniidemarkacyjnejpomiędzyobiemagrupamijesttrudne,por.P
.Hitti,Dzieje
Arabów,s.25.ZkoleiJ.Daneckiprzekonuje,żeArabowie,przechodzącodkoczow-
niczegodoosiadłegotrybużycia,wzorowalisięnaNabatejczykach(głównyośrodek
cywilizacyjnyPetra,wdzisiejszejJordanii),akulturatychostatnichmiałaistotnywpływ
narozwójcywilizacjimuzułmańskiej,por.J.Danecki,Arabowie,s.42.Wartowiedzieć,
żechrześcijaniewJordaniiuważająsięzapotomkówNabatejczyków.
24
J.Bielawski,Historialiteraturyarabskiej,ossolineum1968,s.28.
