Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
CzęśćI.Religiaislamu
-zwolennikówpoliteizmu.ToonichustamiMahometamówiłAllah:
nWyjątekstanowiąci,którzyuwierzyli,pełnilidobredziełaiczęstowspo-
minaliBoga.oniobronilisiępotym,jakdoznaliniesprawiedliwości.
Aniebawemdowiedząsięci,którzyczyniliniesprawiedliwość,jakich
przeciwnościlosuonidoznają!”(XXVI-227).Istniejewieledowodów
poświadczających,żeProroksłuchałpoezjiprzedislamskichpoetów,
dziękiczemuznałkulturę,poezjęiliteraturęarabską,zarównowformie
pisanej,jakiustnej29.
Walkimiędzyplemiennenietrwałyjednakzawsze,awczasiepokoju
Beduinioddawalisięhandlowi,sportomispotykalisięnadorocznych
jarmarkach.ZewszystkichstronArabiiprzybywaływtedynatakiespot-
kaniaplemionaBeduinów.Zbieranosięgłówniewcelachhandlowych,
dlawymianytowarów,leczorganizowanoprzytymkonkursypoetyckie.
Ztakiejtradycjipowstałybardzowyrafinowaneformypoetyckie,zktó-
rychnajbardziejcenionymgatunkiembyłakasyda30.
okrespoprzedzającypojawieniesięislamusamimuzułmanienazy-
wajądżahilijja,apojęcietowywodzisięodczasownikadżahila-nnie
wiedzieć”31.Termintenodnosisięnietylkodoczasu,wktórymAra-
bowienieznalijeszczeislamu,alewprzekonaniusamychwyznawców
Allahaoznaczarównieżokresciemnoty,ignorancjilubbarbarzyństwa,
wktórymdominowałyobyczajeszczepoweikoczowniczepogańskich
Arabówpółnocnych32.Czasypogaństwatookresbałwochwalstwa,aKo-
ranwyraźnieprzeciwstawiajeczasom,kiedyArabomzostałobjawiony
29
CiekawerozważaniawtejmateriiprzedstawiłRaszidal-Maghribi,byłymuzułma-
ninnawróconynachrześcijanstwo,por.R.al-Maghribi,CzyKoranjestsłowemBożym?
Świadectwonawróceniamuzułmanina,Poznań2011,s.180-181.Zdaniemtegoautora
Mahometpoznawałpoezję,ponieważzawszeuczyłsięzróżnychźródeł.
30
Por.A.Hourani,HistoriaArabów,Gdańsk2002,s.25.
31
J.Danecki,Arabowie,s.61.Szerokowtejmateriipor.M.J.Kister,StudiesinJāhiliyya
andearlyIslam,London1980,s.181-233.Por.teżhasłodjahiliya[w:]Handwörterbuch
desIslam.ImAufragderKoninklijkeAkademievanWetenschappen,Hrsg.A.J.Wensinck,
J.H.Kramers,Leiden1941,s.104-105.
32
TakJ.iD.Sourdel,Cywilizacjaislamu(VII-XIIIw.),Warszawa1980,s.30.Por.też
E.Karsh,IslamicImperialism.AHistory,Yale2007,s.215.