Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Istotaiwartościzespołowychgiersportowych
Podstawowymmotywemuczestnictwawgrzespołecznejmożebyćm.in.czer-
paniezzasobówspołeczności(np.korzystaniezwiedzyposiadanejprzezinnych
członkówzespołu).Regułyżyciaspołecznegowymagająjednakrównieżwkładu
wspołeczność,którymożebyćmotywowanyoczekiwaniemnodpłaty”wprzy-
szłości,chęciąbudowaniawłasnejreputacji(zyskujemywewłasnychoczachoraz
woczachinnych,cotakżemożeprzełożyćsięnaprzyszłekorzyści).Niemożnateż
wykluczyćpostawaltruistycznych,niemającychnacelużadnejosobistejkorzyści.
Byćmożejednakjesttotylkopozór,gdyżzachowaniaaltruistycznemogąprzyno-
sićkorzyśćspołecznościjakocałości,awięctymsamymrównieżposzczególnym
osobnikom36.
Grypoddanezostałyanalizierównieżwkontekściepsychologiistosunkówmię-
dzyludzkich37.Przeważającaczęśćaktywnościspołecznejtraktowanajestwówczas
jakouczestnictwowgrach,conieznaczy,iżsątowyłącznierelacjeocharakterze
zabawy,lubteżpartnerzytychstosunkównietraktująichwsposóbpoważny.Autor
tejkoncepcji-Berne-odwołujesiędogrywpiłkęnożnąiinnychgier,którewcale
niemusząbyćzabawne,agraczeczęstowykazująsięnieustępliwościąizawziętością.
Wtrakciegryludzkiejemocjeniesąudawane,alepodlegająregulacji.Ujawniasię
toszczególniewsytuacji,gdymanifestacjauczućwsposóbodmiennyodprzyjętych
regułpociągazasobąsankcje.
Ujęcietypowychsytuacjispołecznychwkonwencjigierpozwalabadaćzagad-
nieniadotyczącestosunkówmiędzyludzkichwkategoriachtzw.analizytransakcyjnej.
TransakcjastanowiwedługBernajednostkęstosunkuspołecznego.nJeżelidwojelub
więcejludzispotykasięwgromadzie,prędzejczypóźniejktóryśznichprzemówi
lubwinnysposóbzauważainneosoby(jesttobodziectransakcyjny).Wówczasinna
osobaodezwiesię,albouczynicoś,cobędziewpewiensposóbzwiązaneztymbodź-
cem,aconazwiemyreakcjątransakcyjną”38.Definiujeteżgręjako”nseriękomple-
mentarnychtransakcjiukrytychprowadzącychdodobrzeokreślonego,dającegosię
przewidziećwyniku”39.
Wprzyjętejtypologiiwyróżniagry:życiowe(alkoholik,dłużnik),grymał-
żeńskie,grynaprzyjęciach,gryseksualne,gryświatapodziemnego,gryterapeu-
tyczne.
stacitabeli(tzw.macierzywypłat)pokazującejmożliwestrategieiichkonsekwencje.Pierwszaliczba
oznaczawyrokdlawięźniapierwszego,drugadladrugiego.Liczbaujemnaoznaczanagrodę.Zob.szerzej
T.Kaczmarek,Gryspołeczne.Artykułpublikowanynastronieserwisuinternetowegowww.teoriagier.
emaus.waw.pl(stronaJanaKotlarza).
36Eksperymentpolegającynabadaniuaktywnościmózguwtrakciegrywdylematwięźniawska-
zał,żewspółpracaipoświęceniepowodująpobudzenieobszarówodpowiadającychzanagradzanie,co
byćmożeświadczyotym,żejesteśmygenetycznieifizjologiczniepredysponowanidowspółpracy.
Ibidem.
37E.Berne,1997,Wcogrająludzie,PWN,Warszawa.
38Ibidem,s.21.
39Ibidem,s.37.
