Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pierwszywydanywroku1922,stanowiłwstępteoretycznydojegowłas-
negosystemu,zaśSocjologiaBystronia,opublikowanaporazpierwszy
dziewięćlatpóźniej,potemkilkakrotniewznawiana,zostałanapisana
jakopaperback–nawetjeślibyławykorzystywanawcelachdydaktycz-
nych26.
Drugawojnaświatowaprzerwaławszelkądydaktyczną,badawczą
ipublikacyjnąaktywnośćsocjologiczną.Zarazpowojniewydawało
się,żenowyreżimzaakceptujesocjologię.Podkonieckrótkiegookresu
relatywnejwolnościpojawiłysiędwapodręczniki.Pierwszymbyłko-
lejnyprzekładfrancuskiejksiążki,noszącejtensampolskitytuł,cojej
poprzedniczka,napisanejprzezArmandaCuvilliera,drugimzaśZarys
socjologiiautorstwaksiędzaFranciszkaMirka,byłegostudentaFloriana
Znanieckiego.WokresiestalinowskimMirkaodsuniętoodnauczania,
ajegodziełoniemalpopadłowzapomnienie,niewznawianeiwykorzy-
stywanejedynienaKatolickimUniwersytecieLubelskim.Prawdopo-
dobnietakczyinaczejspotkałbyjetenlos,jakożebazowałoononaabs-
trakcyjnejiniecojużstaroświeckiejsocjologiiformalnej,będącprzytym
pełnewojowniczychmanifestacjikatolickiegoświatopogląduautora27.
Choćwewczesnychlatachpięćdziesiątychsocjologięusuniętozuni-
wersytetów,większośćspośródpolskichsocjologów,którzyzaczęliswe
karierynaukoweprzedwojną,utrzymałajakieśpozycjeakademickie.
Gdypodkonieclatpięćdziesiątychrozpoczęłosięstopnioweodrodzenie
dyscypliny,wprocesietymwzięłyudziałwszystkiepokoleniasocjolo-
gów,odnajmłodszych,ukształtowanychprzezkomunistyczneinstytu-
cjeedukacyjne(choćniewszyscyichabsolwencibyliwojującymimark-
sistami),ponajstarszych.Wrezultacienowapolskasocjologiastanowiła
owocpracyuczonychwróżnymwieku,marksistówiniemarksistów.
Latasześćdziesiątebyły„złotymwiekiem”polskiejsocjologii–dyscypli-
natrafiładowieluinstytucjiakademickich,ajejzainteresowaniaobjęły
26FlorianZnaniecki,Wstępdosocjologii,wyd.cyt.;JanStanisławBystroń,Socjo-
logia,wyd.cyt.
27ArmandCuvillier,Wprowadzeniedosocjologii,przeł.T.Żebrowski,Książka,
Warszawa1947;FranciszekMirek,Zaryssocjologii,TowarzystwoNaukoweKUL,Lu-
blin1948.
22
