Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przesłanka1(teoriaogólna,implikującametodę):obrazyrepre-
zentujątypyprzedstawienioweopartenamotywachzaczerpnię-
tychzeźródełliterackich;
Przesłanka2(stwierdzeniefaktu):tenobrazprzedstawiadziew-
czynęzodciętąmęskągłowąnamisie;
Wniosekwyjaśniający:tenobrazprzedstawiaSalome.
Wwarianciededukcyjnymteoriaogólnawyznaczaprzesłankę,
zktórejlogiczniewynikaokreśleniefaktuokonkretnymobrazie:
skorowiadomo,żeobrazyzzasadyreprezentujątypyprzedstawie-
nioweodpowiadającemotywomliterackim,trzebanakonkretny
obrazspojrzećpodtymkątem,abyzidentyfikowaćtypowemotywy.
Skorotutajtypowymmotywemjestdziewczynazodciętąmęską
głowąnamisie,obrazprzedstawiaSalome.Teoriaogólnadyktu-
jezatemsposóbstwierdzeniafaktustanowiącegowyjściowąprze-
słankęindukcji.
Metodawyjaśnianiaobrazówwydedukowanajestzjakiejśogól-
nejteoriiobrazuijednocześniespełniafunkcjęindukcyjnąwsto-
sunkudoposzczególnychdzieł.Zajejpośrednictwemsprowadzasię
indywidualnąodrębnośćkażdegoprzypadkudoogólniejszychcech
wspólnych,któretaodrębnośćskrywa,apoprzezktóremożnapo-
łączyćdzieła,ponadichindywidualnymzróżnicowaniem,wsposób
zgodnyzogólnąteorią,wyjaśniająckażdyobrazjednąmetodą.Na-
ukowewyjaśnianiezeswejistotypolegabowiemnatworzeniutakich
teorii,którepozwalająmetodyczniewyjaśnićwszystkiezjawiskada-
negorodzajuiwkażdymprzypadkusięsprawdzają.
Istotnaróżnicamiędzymetodąindukcyjnąadedukcyjnąukazuje
sięnapoziomiesprawdzianupoprawnościwyjaśnieniakonkretne-
goobrazuwedługprzyjętejteorii.Sprawdzianindukcyjnypolegana
konfirmacji,czylipotwierdza,żewniosek,doktóregodoprowadziło
wyjaśnienieobejmującepewnąliczbąprzypadków,możnarozsze-
rzyćrównieżnakolejnezbadanewjegoświetleprzypadki.Jeżeliwięc
głównemotywyobrazuzgadzająsięzwnioskiem,żeprzedstawiaon
postaćSalomezgłowąśw.JanaChrzciciela,trzebasięupewnić,czy
pozostająznimwzgodzierównieżinne,pobocznemotywytego
przedstawienia,aponadto,czytaksamojestwprzypadkuinnych
obrazówprzedstawiającychdziewczynęzodciętąmęskągłowąna
misie.Jednakżeniezależnieodtego,ileszczegółowychmotywów
12
AdamMickiewiczUniversityPress©2022
