Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czywistościeuropejskiej,wnajwiększymstopniustosowanawewczesnym
średniowieczu,oznaczarozumienieteologiipolitycznejjakoformyzawłasz-
czaniasferypolitycznejprzezsferęreligijną;2)polityzacjareligii
40
–polityka
kształtujezasadyrefleksjireligijnej,możnawyróżnićprzytymdwiepod-
stawoweipowiązanezesobązmiennetegomodelu:instrumentalizację
iideologizacjęreligii;3)teologiapolityki–relacjereligiiipolitykipostrze-
ganesązdużowiększąostrożnościąirozwagąniżwwyżejwymienionych
modelach;toteologianietylepolityczna,ilemetapolityczna,nieproponuje
bowiemżadnychrozwiązańczymodelipolitycznych,wskazującraczejza-
sadywłaściwegomyśleniaotychrzeczywistościach;4)sekularyzacjapojęć
teologicznych,wypracowanaprzezCarlaSchmitta(1888-1985)–niemieckie-
goprawnika,konstytucjonalistęipolitologa–którywychodzącodanalizy
znaczeńpojęćprawnych,poprzezanalizękontekstuhistorycznego,doszedł
doodkryciaistotnychpowiązańmiędzyreligiąipolityką,pojęciamiteologicz-
nymiaprawnymi,wskazując,żewistociewłaśnietaanalogiaczynizrozu-
miałymipojęciaprawne
41
.
Teologiapolitycznarozumianajakoteologizacjapolityki(prymatreligii
nadpolityką)oznaczapoddaniecałejprzestrzenipolitycznejwskazaniom
religii.Politykamatustatusniejakojednejzformaktywnościwspólnotyre-
ligijnejwzakresieosiąganiajejcelów,zaśrozróżnienienawładzęświecką
ireligijnąnieistniejealboistniejezaczątkowo.Przejawiasięzwłaszczaw:
teologizacjicelówpolitycznych(przyznanieteologiizadaniaokreślaniace-
lówpolitykipaństwa),klerykalizacjigłównychaktorówżyciapolitycznego
(tylkooficjalnireprezentanciwspólnotyreligijnejmogąmiećudziałwspra-
wowaniuwładzy),sakralizacjiporządkuspołeczno-politycznego(religijna
sankcjastrukturspołecznychipolitycznych)
42
.
Polityzacjareligii(prymatpolitykinadreligią)oznaczainterpretacjęreli-
giizperspektywyjejzaangażowaniawkształtowanie(zmianę)porządku
społeczno-politycznego.Procestencharakteryzujeinstrumentalizacjaiideo-
logizacjaprzesłaniareligijnego.Instrumentalizacjareligii,wynikającazchęci
1111111
40
R.Zenderowski(ReligiaatożsamośćnarodowainacjonalizmwEuropieŚrodkowo-Wschodniej.
Międzyetnicyzacjąreligiiasakralizacjąetnosu(narodu),Wrocław2011,s.39)dodaje,żepo-
lityzacjareligiito„procesuzurpowaniasobieprzezdanągrupęetnicznąprawawy-
łącznościdopostaciświętych,miejsckultureligijnego,wybranychelementówdoktry-
nyreligijnejitd.lubteżdodanejreligiijakotakiej.Maonozawszecharakterzawłaszczania
religii,wskutekczegozakwestionowaniuulegajejuniwersalistycznycharakter”.
41
M.Gierycz,ChrześcijaństwoiUniaEuropejskał,s.30,36,45-46,51;zob.C.Schmitt,Teo-
logiapolitycznaiinnepisma,Kraków2000;Ł.Młyńczyk,Polityzacjaipolitycznośćwspół-
czesnejnarracjireligijnej.W:Politykajakowyrazł,s.359-370.
42
M.Gierycz,Teologiapolitycznał,s.511,518.
32
