Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Modelopozycjiwrelacjikulturyireligiizaznaczyłsięnajbardziejwmyś-
linowożytnej,azanimopowiedziałsiętwórcapozytywizmuAugusteCom-
te(1798-1857),którytwierdził,żereligijnainterpretacjaświata,odwołująca
siędoBogajakotranscendentnejprzyczyny,jestpozbawionawartościnau-
kowej
59
.
Przedstawicielemyślichrześcijańskiejzajmująinnestanowisko,akcentują
bowiemzakorzenieniereligiiwdawnejiwspółczesnejkulturze.Christopher
Dawson(1889-1970)–klasyktegoujęcia–uznajekulturotwórcząrolęreli-
gii.Wjegoujęciumaonaszczególnywpływnażyciespołeczneitworze-
niekultury
60
.
Kulturaireligianiesąprzeciwstawne,niewykluczająsię,awynikato
zistotytego,czymjestkulturaiczymreligia.Kulturaoznaczasystemwartości
wybieranychirealizowanych,atostwarzaokreślonyświatopogląd.Każdareli-
giazawierarównieżpoglądnaświatprzezprzyjęcieokreślonejhierarchiiwar-
tości.Kulturaireligiamająwięcpodobnyfundament
61
.Pozostająonewrela-
cjachkomplementarności,anieprzeciwstawności,wzajemniesiędopełniając.
Religiaimplikujeobjawienie,akulturajestwytworemczłowieka.Naturaicele
religiiikulturyniesąwięctożsame,alejeśliprzyjmiemy,żeistotąkulturyjest
człowiekijegoduchowość,możemydojśćdowniosku,żesacrum(również
wkulturze)wżadensposóbnieograniczaczłowieka,alegoafirmuje
62
.
Religiapotrzebujekulturypoto,abymogłaprzyjmowaćswąwidzialną
postaćnaróżnesposoby.Kulturawpływanażyciereligijneprzedewszyst-
kimprzezsystemyznakowe.Rozwój,np.filozofii,przyczyniasiędopełniej-
szejinterpretacjireligii,ekumenizmu,dialogumiędzyreligijnego.Możemy
mówićowpływienp.filozofiiczysocjologiinateologię,awięcnareligięijej
doświadczeniewświetlewspółczesności.Religiapotrzebujetakżesztuki,mu-
zyki,literatury.Abyprzekazaćtranscendencję,potrzebujesłowa,muzyki,
obrazu,rzeźbyczysymboli
63
.
Każdareligiajestwyrazemkonkretnejkultury,leczniejestjejwytworem,
gdyżniejesttylkoowocemwspółpracyczłowiekaznaturą,alejegonad-
1111111
59
K.Czuba,Katolickiepodstawyetykił,s.189,przyp.17.
60
61
Tamże,s.189,przyp.18.
Tamże,s.190,przyp.19.
62
W.Kawecki,Teologicznaprzestrzeńdialoguwiaryikultury.W:Chrześcijaństwoakultura,red.
R.Bartnicki,W.Kawecki,Warszawa2006,s.199,przyp.3;A.Jackowskiiin.(Wielkaencyklo-
pediageografiiświata,t.15,Poznań1999,s.5)dodają,żejedenzgłównychpodziałówroz-
dzielarzeczywistośćkulturowąnasacrum–obejmujekategorięrzeczyidziałańwydzielo-
nychprzezokreślonąspołecznośćjakoświęteiwzwiązkuztympodlegająceczcireligijnej
iprofanum–jakoprzeciwieństwosacrum,doktóregonależycałarzeczywistośćświecka.
63
K.Czuba,Katolickiepodstawyetykił,s.191,przyp.27.
52
