Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
swoichsojuszników)kontrolowałyniewięcejniż225
milionówludzi6.LiczbazabitychwwojniewAzjiina
Pacyfikujestzdecydowaniemniejpewna.WernerGruhl,
autorjednejznajlepiejudokumentowanychpracnaten
temat,szacujejąna27milionówwobec36milionówofiar
działańwojennychwEuropieiAfrycePółnocnej.7Liczby
tesąbliskiestratomZSRRiChin.Tepierwszebyły
wielokrotnierewidowaneizwiększane.Tedrugie
sąobiektemsporów.Jedynedanewzględniewiarygodne
tostratyarmii(nielicząckomunistycznejpartyzantki):
3do4milionówmężczyzn,wzależnościodźródeł
chińskichlubjapońskich8.Liczbaofiarwśródludności
cywilnejjestdalekobardziejniepewna,zarównozpowodu
wyjątkowegobałaganuadministracyjnego
wprzedkomunistycznychChinach,jakzzasadniczych
powodów.Czynależywliczaćzmarłychzgłodu
wprowincjachobjętychwojną,nawetjeżeligłódbyłtam
zjawiskiemczęstym,takżewokresiepokoju?
Totłumaczy,dlaczego,począwszyodlat1946–1948,
całkowitestratykrajuwynosiły,wedługszacunkówONZ,
9milionówosób,zaśwedługszacunkówrząduwNankinie
15milionów9.TęostatniąliczbępodtrzymujeGruhl.Mnie
takżeniewydajesięonaprzesadzona.Alepocząwszy
odlatosiemdziesiątychXXwiekuchińsko-japońskiewojny
opamięć(patrzrozdz.12)doprowadziłydodwóch
kolejnychzmianwstanowiskuPekinu.Liczbachińskich
ofiarwojnywzrosłanajpierwdo24milionów,apotem
do35milionów,codziśprzyjmujesięoficjalnie.
UczyniłobytozChingłównąofiaręIIwojnyświatowej,
aazjatyckiteatrdziałańwojennychokazałbysię
najbardziejśmiercionośny.Należyjednakzachować
sceptycyzmwobectychmałowiarygodnychdanych.
Nawetgdybyprzyjąćszacunki,któreztrudemmożna
uznaćzaprawdziwe,asymetriamiędzystratamiJaponii
(3miliony)astratamijejprzeciwnikówlubofiarami(24
milionywedługGruhla)jestbardzoduża10.Powodem
tegojestzpewnościąskutecznośćjapońskiejarmii
wstarciachzarmiąchińskąibrakwalknagłównych
wyspacharchipelagujapońskiego.AlepozaJaponią
