Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
MaciejZąbek
zdrowegonapoju,jakipełnowartościowego,płynnegopożywienia–lepszego
niżinnepierwotniedostępneopcje:woda,mleko,sokiroślinneczykrew.
Piwozaspokajałopragnienie,dostarczałoenergii,aledawałoteżprzy-
jemność,uwalniałoodnapięcia,wiązałosięzradościąiświętowaniem.
Byłozdrowe,smakowało,syciłoi…skutkowałoprzyjaźnią.Odstarożyt-
nościpiwonietylkobyłonapojem,pożywieniemczyzwykłąużywką,lecz
także,zbliżającludzidosiebie,służyłownegocjowaniurelacji,budowaniu
więzi–nadawanomuwięcznaczeniepolityczne,religijneiekonomiczne
oraztworzonozwiązaneznimobrzędy,rytuały,zwyczajeiceremonie.
Zwczesnejhistoriipiwa
Pojawieniesiępiwawiększośćbadaczywiążezrozpoczęciemprzezczło-
wiekauprawyzbóż,zktórychrobisiętennapój,innymisłowy–zokresem
rewolucjineolitycznej.Przygotowanieproduktuwymagałozebraniaziarna
jęczmienia,pszenicy,sorgalubprosa,kamienidoichstarcia(żaren),wody,
ognia,naczyń(ceramiki)dowarzeniai–conajważniejsze–wiedzydoty-
czącejtego,jaktozrobić.Przypuszczasię,żeludziemoglijąposiąśćjuż
około5–7tys.latp.n.e.,choćdotychczasodkrytepewnedowodypochodzą
zczasówtrochępóźniejszych
2
.
NajstarszyśladchemicznyznalezionowGodinTepe,osadziesumeryj-
skiej(dziśnaterytoriumIranu)–w1992r.archeolodzyodkrylitamsfer-
mentowaneresztkinapojuwrozdrobnionymnaczyniuzpołowyIVw.p.n.e.
Pozatymsumeryjskietabliczkiglinianezapisanepismemklinowyminfor-
mująnas,żewMezopotamiipiwobyłowysokocenioneiżespożywanoje
codziennie,aszczególnieobficiepodczasświątiuroczystościreligijnych.
Toonowyrażałokulturowątożsamośćtegoludu.Jakpisałorientalista
SamuelKramer–byłonapojembogówi„miałoswojeboskieiwzniosłe
cechydla[…]poetówimędrców”
3
.EposoGilgameszu,pochodzący
powstajązwyklepodwpływemgórnej,alespontanicznejfermentacjizudziałem
dzikichdrożdżyznajdującychsięwotoczeniu.
2J.Dufour,K.Verstrepen,G.Derdelinckx,BrewingYeasts,[w:]YeastinFoods,
WoodheadPublishing,red.T
.Boekhout,V
.Robert,Cambridge2003,s.347–388.
3S.N.Kramer,TheSumerians.TheirHistory,CultureandCharacter,ChicagoUni-
versityPress,Chicago1971.
