Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
MaciejZąbek
mieszankęzbożaiwody,używanąnastępniedoprodukcjipiwa,przyczym
każdeznaczyń„utrzymywanebyłonamiejscuzapomocądźwigniwyko-
nanychzgliny,ułożonychpionowowformiepierścieni.Przypuszczasię
także,żewokresiepóźniejszym,hellenistycznymirzymskim,Egiptstał
sięnaweteksporterempiwadokrajówsąsiednich”
8
.
ZkoleiwSudanienajednymzrysunkówściennychwmeroickimkom-
pleksieświątynnymMusawaratAl-SufrazIIIw.p.n.e.ukazanesąpostacie
dwóchmężczyznpopijającychnapójzglinianegogarnkaprzezbambusową
słomkę,cobyłostarąmetodąumożliwiającądodatkowąfiltracjępiwazawie-
rającegociałastałe,spotykanąnadNilemBłękitnymtakżewczasachnowo-
żytnych
9
.Naczyniaześladamipiwazsorgazczasówmeroickichznaleziono
teżwgrobachprzyIIkatarakcie,atakżewwieluinnychmiejscach,choć
niezawszewykonanoodpowiednieanalizy.Napodstawietychwszystkich
znaleziskmikrobiologAnthonyRosestwierdził,żesztukawarzeniapiwa
zostałaodkrytawdolinieNilujużokoło6tys.lattemuiprawdopodobnie
tostamtądsięrozpowszechniła
10
.
Tewszystkieodkryciazainspirowałyniektórychnaukowcówdosfor-
mułowaniahipotezy,żepiwomogłozostaćwynalezioneprzezprzypadek,
przyprodukcjichleba–naprzykładzalanoziarnowodąitakpowstałsłód.
Teoria,choćprzezwieluakceptowana,zostałajednakpodanawwątpliwość
przezantropologaRobertaBraidwooda,którypostawiłpytanie,czypiwo
niebyłoprzypadkiemwcześniejszeniżchleb
11
.Adokładniej,czyodkrycie,
8D.J.Crawford,Food.TraditionandChangeinHellenisticEgypt,„WorldArchae-
ology”1979,nr11,s.136.
9F
.Hintze,AfricainAntiquity.TheArtsofAncientNubiaandtheSudan.Proceed-
ingsoftheSymposiumHeldinConjunctionwiththeExhibition,Brooklyn,Sept.29–Oct.
11978,Akademie-Verlag,Berlin1979(„Meroitica”,t.5).
10A.H.Rose,IndustrialMicrobiology,ButterworthandCo.Ltd.,London1961,
s.118.
11R.J.Braidwoodiin.,DidManOnceLivebyBeerAlone?,„AmericanAnthro-
pologist”1953,t.55,s.515–526;S.Bertman,HandbooktoLifeinAncientMesopo-
tamia,OxfordUniversityPress,Oxford2005;T
.Sinclair,C.J.Sinclair,Bread,Beer
andtheSeedsofChange.Agriculture)sImprintonWorldHistory,CABI,Boston2010;
I.S.Hornsey,AHistoryofBeerandBrewing,RSCPaperbacks,Cambridge2004;
P
.McGovern,UncorkingthePast.TheQuestforWine,Beer,andOtherAlcoholicBever-
ages,UniversityofCaliforniaPress,b.m.w.,2009.
